Në vazhdim mund ta lexoni një bisedë mes Jorge Luis Borges dhe Ernesto Sabato
Borges: – Më kujtohet një frazë e famshme e Paul Groussac (shkrimtar franko-argjentinas), kur thoshte se Sarmiento (shkrimtar, president i Argjentinës) dinte latinisht dhe çoku përtypte edhe greqishten…
Sabato: – Siç thuhet: “Filani zotëron disa gjuhë”. Në përgjithësi sidoqoftë, as gjuhën e vet njeriu nuk e zotëron dot.
Borges: – Gjuhët e zotërojnë njeriun në fakt..
Sabato: Për më tepër, edhe mes gjuhëve simotra ka nuanca të vogla që bëjnë ndryshimin e madh. Me kohën, fjalët marrin kuptime krejt të ndryshme: “nimio” nga “e madhe” sot domethënë “e vogël”.
Borges:– “Cold” dikur në anglisht donte të thoshte të kundërtën, “ngrohtë”, por me kohën ia harruan kuptimin. Mbanin mend veç se kishte të bënte diçka me temperaturën, pa u kujtuar nëse ishte për “ftohtë” apo “ngrohtë”.
Sabato: – E vërtetë. “Cold” ngjan shumë me “caldo” që domethënë ngrohtë. Rrënja e përbashkët është sanskritishtja. Dini gjë sanskritisht ju, Borges?
Borges: Jo…
Sabato: – Por, gjithsesi e përtypni pak.
Borges: – Aspak.
Sabato: – Puna është që ka gjuhë të pamësueshme. Ndërsa ka lexues që edhe nëse nuk e flasin një gjuhë, prapë diçka mund të kapin. Por në Hungari, për shembull, nuk i dihet asnjëherë nëse tabela thotë: “Zotërinj” apo “Ndalohet hyrja”. Hungarishtja është e tmerrshme…
Borges: – Mund të shkojmë të gjerbim diçka…
Sabato: – Mirë fort. Përballë ka një dyqan.
E përktheu: Elvi Sidheri
ObserverKult
Lexo edhe:
JORGE LUIS BORGES DHE HISTORIA E PERANDORIT QË DOGJI LIBRAT PËR T’U BËRË I PAVDEKSHËM
Më 1950, Jorge Luis Borges botoi një tekst në të cilin përshkruante se si perandori kinez Qin Shi Huang e ndaloi me ligj përmendjen e vdekjes. Kjo ishte mënyra e shkrimtarit për t’iu kundërvënë presidentit fuqiplotë argjentinas, Juan Peron.
Nga: Alberto Manguel
Më 22 tetor të vitit 1950, një vit pas miratimit të Kushtetutës së re në Parlamentin argjentinas, që nuk i vinte më limite rizgjedhjes së Presidentit, duke i dhënë kështu gjeneralit Peron një pavdekshmëri simbolike, Jorge Luis Borges botoi në gazetën “La Nación” një tekst të shkurtër që sot është kthyer në një klasik të letërsisë, “Muri i madh dhe librat”.
Tekstin e plotë mund ta lexoni KËTU:
ObserverKult
