Burgimi dhe arratisja në Rusi/ Si ia pa sherrin një poezie Nazim Hikmet?

nazim hikmet

Nazim Hikmet Ran, ishte shkrimtar, poet e dramaturg turk. Ai njihet si themeluesi i lirikës moderne turke dhe si një nga poetët më të njohur turq.

Nazim Hikmet u lind në vitin 1902 në Selanik si bir i një zyrtari të Ministrisë së Jashtme. Datëlindjen e tij e gjejmë edhe më 20 nëntor të vitit 1901. Ai u rrit kryesisht tek gjyshi i tij, që ishte gouvernator i sulltanit në Aleppo dhe më vonë Diyarbakir. 1921-24 studion në Moskë, ku bie nën ndikimin e Majakovskit dhe komunizmit. 1925-26 jeton në Stamboll ku publikon në disa revista të kohës.

Ai konsiderohet si një nga figurat më të rëndësishme të letërsisë turke dhe vepra e tij është përkthyer në më shumë se 50 gjuhë. Bindjet politike të Hikmetit çuan në arrestimin dhe burgosjen e tij në disa raste, duke përfshirë qëndrimin në një burg në ishullin Imrali, ku ai shkroi disa nga veprat e tij më të famshme. Gjithashtu, ai u internua nga Turqia për shumë vite dhe jetoi në Bashkimin Sovjetik, ku vazhdoi të shkruante dhe të botonte. Në vitin 1926 dënohet me 15 vjet punë të detyruar e ekzil për shkak të një poeme e arratiset në Moskë. Më 1928 ai kthehet në Turqi e dënohet me 7 muaj burg. Në vitin 1934-35 arrestohet sërisht e në vitin 1938 dënohet me 15 vjet burg.

Veprat e tij janë të ndaluara në Turqi deri në vitin 1965. Ato botohen vetëm jashtë vendit e shpërndahen nën dorë. Ai lirohet nga burgu në vitin 1950 mbas disa protestave ndërkombëtare. Menjëherë mbas lirimit nga burgu emërohet në ushtri dhe kërcënohet me vrasje.

Nazim Hikmeti arratiset përsëri me një varkë përmes Detit të Zi. 1950-63 jeton kryesisht në Moskë. Mbas kritikës së hapur drejtuar Stalinit në Kongresin e shkrimtarëve sovjetike syrvejohet nga KGB-ja. Nâzým Hikmeti vdiq në Moskë. Në vitin 1951 merr çmimin ndërkombëtar të paqes (International Peace Prize) nga World Peace Council. Përveç poezisë së tij, Hikmeti ishte, gjithashtu, një dramaturg dhe romancier i njohur. Dramat e tij, si “Epika e Sheik Bedrettin” dhe “Radio-Opera” u shfaqën gjerësisht në Turqi dhe jashtë saj, ndërsa romanet e tij, duke përfshirë “Peizazhe njerëzore nga vendi im” dhe “Gjyqi i njëzet e një në Moskë” trajtojnë temat e shtypjes politike dhe gjendjen njerëzore.

Vepra e Hikmetit ka pasur një ndikim të thellë në letërsinë turke dhe ai konsiderohet gjerësisht si një nga poetët më të rëndësishëm të shekullit të 20-të. Vepra e tij vazhdon të lexohet dhe studiohet në Turqi dhe në mbarë botën, dhe ai konsiderohet simbol i lirisë dhe rezistencës në kulturën turke. Hikmet vdiq në Moskë më 3 qershor 1963, por trashëgimia e tij vazhdon, poezitë dhe dramat e tij janë ende të interpretuara dhe librat e tij ende lexohen gjerësisht./panorama

ObserverKult


Lexo edhe:

NAZIM HIKMET: LETRA E FUNDIT PËR DJALIN