Festivali i 62-të i Këngës në RTSH nuk pritet vetëm si një ngjarje e madhe muzikore mes artdashësve të të gjitha grupmoshave në Shqipëri, si dhe në trojet ku banojnë shqiptarët, por edhe mes vetë artistëve, të cilët, me zërat e tyre, i kanë dhënë shkëlqim kësaj ngjarje unike me traditë për më shumë se 6 dekada.
Eneda Tarifa, një nga artistet tashmë të njohura në skenat shqiptare, në Ballkan dhe në Evropë, që ka përfaqësuar Shqipërinë edhe në Eurovizion, në një intervistë për RTSH.al komenton se Festivali i këngës shqiptare i organizuar nga Radiotelevizioni Shqiptar është një ngjarje unike, një mundësi e artë për çdo artist, këngëtar, kompozitor apo edhe tekstshkrues.
“Skena e Festivalit të RTSH-së është një skenë e madhe dhe e veçantë,” thotë ajo.
Eneda është fituesja e Festivalit të 54-t, ndaj këshilla e saj për pjesëmarrësit sivjet është që të mos i lidhin kompozimet e tyre thjesht duke pasur parasysh Eurovizionin, por të mbajnë gjallë traditën e bukur të muzikës shqiptare.
“Festivali i fundvitit i muzikës së lehtë shqiptare ka pasur gjithnjë vlerën e tij të madhe dhe unike.
Nuk është një ngjarje unike thjesht për të marrë pjesë në Eurosong, duke e kthyer qëllim në vetvete, merr apo s’merr pjesë në Eurosong.
Festivali gjithmonë e ka pasur vlerën e tij të madhe, pavarësisht nëse Shqipëria ka marrë apo jo pjesë në Eurosong.
Nëse nuk prishen vlerat dhe traditat e tij, Festivali në RTSH do të jetë gjithnjë një ngjarje muzikore me shumë interes jo vetëm për artistët, por edhe për të gjithë artdashësit,” komenton Tarifa.
Nisur nga përvoja e saj në Eurovizion, Eneda vlerëson se eventi i muzikës evropiane që në fillim ka qenë një ngjarje për shqiptarët, sepse ka promovuar artistët shqiptarë nëpërmjet muzikës, por edhe ka bërë të njohur personazhe në botë.
“Kur morëm pjesë për herë të parë ishte një ngjarje e madhe. Nuk them se tani është bërë rutinë, por është bërë pjesë e sistemit të Festivalit, ku artisti ka nevojë të promovohet, por edhe të krijojë lidhje.
Gjithsesi, me aq sa kujtoj unë nga përvoja, nuk është se ndonjë këngëtar ka pasur karrierë të ndritur jashtë Eurosong-ut, falë Eurosong-ut.
Nuk është Eurosong-u tani që të bën të njohur në skenën evropiane, sepse sot ka shumë mundësi të tjera që nga YouTube deri te aplikacionet e ndryshme muzikore.
Nuk ka madhështinë që ka pasur atëherë, por sërish mbetet një sfidë që ia vlen përballja,” thekson Tarifa.
Artistja e njohur komenton edhe në lidhje me debatin nëse duhet të ketë një moment reflektimi edhe për kompozitorët shqiptarë, që ata t’i mbeten besnikë traditës së muzikës shqiptare apo në këto kohë muzike kozmopolite t’i përshtaten kësaj të fundit.
Tarifa thekson se është një fanse dhe fanatike e Festivalit të muzikës shqiptare, por jo e “verbër” deri në fund, pasi artistët në tregun muzikor që ai ndryshon me shpejtësi, ndaj dhe duhet përshtatur deri në pikën ku “kompromisi ynë nuk shkel thelbin karakteristik të muzikës shqiptare”.
“Kompromisi duhet të jetë deri në atë pikë ku nuk ka gabime dhe devijime thelbësore. Ka kompozitorë që hyjnë në Festivalin e RTSH-së me synimin për t’iu përshtatur Eurosong-ut.
Ka të tjerë që i përmbahen traditës pa marrë në konsideratë nëse kënga e tyre shkon apo jo në Eurosong. Të dyja drejtimet janë të sakta mendoj unë.
Më duhet të nënvizoj se kënga shqiptare, për shkak dhe të ambicieve për ta ‘evropianizuar’ më shumë sesa duhet, ka humbur pak nga tradita e saj, nga ato karakteristika të muzikës së lehtë shqiptare. Shijet janë të ndryshme gjithsesi.
Por duhet të pranojmë se nuk ka fajtorë në këtë mes. Nuk ka arsye të mendojmë se ata që kompozojnë që ta çojnë këngën në Eurosong e kanë gabim dhe ata që kompozojnë duke vijuar traditën, duke anashkaluar faktin nëse shkojnë apo jo në Eurosong, kanë të drejtë. Kjo përballje do të vazhdojë për një kohë të gjatë.
Ajo që dua të nënvizoj është se Festivalin e këngës shqiptare s’duhet ta përdorim thjesht për Eurosong,” komenton Tarifa.
Pikëpamjes nëse Eurosong përfaqëson tanimë vlerat më të mira të muzikës evropiane, Eneda i përgjigjet se Eurovizioni ka ndryshuar nga shumë vite më parë.
“Është një festë e madhe e lobeve të mëdha, por nga ana tjetër përfshin popullsi të mëdha nga Evropa dhe bota. Është një festë e madhe muzikore ku mblidhesh më shumë për procesin që ndodh aty, sesa për fitoren, ndonëse ka konkurrencë,” thekson Tarifa.
Këngëtarja ka reflektuar nga pjesëmarrja e saj në Eurovision në vitin 2016 dhe mendon se e parë me sytë e sotëm, ka pasur shumë gjëra për t’u rregulluar.
“Duhej që këngën ta kisha kënduar në shqip, të kisha një menaxher të mirë skenik për performancën në skenë. Isha shumë e re atëherë dhe tani e shoh më ndryshe. Duhej të kisha ndryshuar edhe frymën e këngës.
Isha në moment të rënduar personal dhe nuk bëra sa duhet për paraqitjen skenike. Duhej ta kisha menaxhuar ndryshe, por dhe e ndjeja se isha vetëm,” komenton Eneda.
Ajo ka edhe një mesazh për artistët pjesëmarrës në Festivalin e 62 të këngës në RTSH: “Mesazhi im është i thjeshtë: bëni muzikën që ua do shpirti.
Duhet ambicia, por mos e ktheni në qëllim në vetvete. Çdo pjesëmarrje e bukur do t’ua japë vlerën në një kohë të caktuar.
Ka shumë që kanë kënduar më parë dhe tani po marrin vlerën e punës së tyre. Emocioni nuk mbaron kurrë.”/Armando Meta
ObserverKult
Lexo edhe:
BOB DYLAN: BALADA MBI NJERIUN THATIM
Poezi nga Bob Dylan
Ti futesh në dhomë
Me laps në dorë
Sheh dikë cullak
Dhe thua: “Kush është ai njeri?”
Përpiqesh aq shumë
Ama send nuk merr vesh
Çfarë do të thuash
Kur të mbërrish në shtëpi
Sepse këtu po ndodhë diçka
Ama ti nuk e di se çka
Apo jo, zoti Jones?
Ti kokën e ngre lart
Dhe thua…
Dikush tregon me gisht nga ti dhe thotë
“Kjo është e tij”
E ti thua: “Çka është e imja?”
Dhe dikush tjetër thotë: “Ku është çfarë?”
E ti thua: “O Zoti im
A jam këtu krejt i vetëm?”
Sepse këtu po ndodhë diçka
Ama ti nuk e di se çka
Apo jo, zoti Jones?
Ti dorëzon biletën tënde
Dhe shkon të shohësh të përçudnuarin
I cili menjëherë të afrohet
Kur të dëgjon të flasësh
Të thotë: “Çfarë ndjenje është
Të jesh çorod i tillë?”
E ti thua: “E pamundur”
Ndërsa ai ta jep një asht
Sepse këtu po ndodhë diçka
Ama ti nuk e di se çka
Apo jo, zoti Jones?
Ti ke shumë të njohur
Në mesin e sharrëxhinjve
Për të siguruar fakte
Kur dikush ta sulmon imagjinatën
Ama ty askush nuk të respekton
Sidoqoftë ata prej teje tashmë presin
T’u japësh çekun
Organizatave bëmirëse që të realizosh lehtësim tatimor
Ti ke qenë me profesorë
Dhe dukja jote të gjithëve u pat pëlqyer
Me avokatë të shkëlqyer
Pate diskutuar
Për leprozët dhe batakçinjtë
I ke lexuar të gjithë librat
E F. S. Fitzeraldit
Je goxha i ditur
Këtë të gjithë e dinë
Sepse këtu po ndodhë diçka
Ama ti nuk e di se çka
Apo jo, zoti Jones?
Poezinë e plotë mund ta lexoni KËTU:
ObserverKult
