Fragment nga romani “Oh” i Anton Pashkut

anton pashku vasha deshta

Nga Anton Pashku

Kur u ktheva, me nder me thanë, prej nevojtores, ku për pak nuk më zuni gjumi, e ndoshta dhe do të më zinte, e besa dhe do ta bajsha nji sy gjumë të rrastë sikur të çlirohesha mirë dhe sikur duqi i cigares të mos m’i kishte djegë gishtat, u ndala para pasqyrës ku, tue i pa qyrat e jargët që më kishin ardhë deri te thembrat e këmbëve dhe tue i pre me kujdesin ma të madh me gërshanët që vizllojshin, së paku mue më dukej se i prejsha me gërshanët që vizllojshin, së paku mue më dukej se i prejsha me gërshanët aq shumë, sa m’i lëbyrshin sytë, m’u kujtue se kisha harrue ta lëshoj ujin për ta shpërla nevojtoren.
M’u desht të kthehem përsëri në nevojtore për ta lëshue ujin dhe për ta ndëgjue vrushkullin e tij, për ta ndëgjue zhumhurin e vrushkullit të ujit që ra rrëmbyeshëm e treti në kanal pa marrë gja me vete. Dhe s’kishte ç’të mirrte kur unë, me gjasë, po ha vetëm gjana që po më bajnë kaps nga disa ditë rresht. Kurse tue vojtë në nevojtore për të dytën herë dhe tue u kthye përsëri te pasqyra, për pak nuk u rrëxova: rreth meje, kahmos rreth meje, kishte rriska vizllimash, në të cilat mirrsha në thue; çudë, s’i kisha pasë pre qyrrat e jargët, po e kisha pasë pre vizllimën e gërshanëve dhe, në vend se qyrrat e jargët, nuk di ku i kisha tretë gërshanët, kështu që tashti m’u desht që jargët e qyrrat t’i pres me copat e vizllimave të gërshanëve.
Dhe, kështu, pak i lehtuem, tue qëndrue bukur mirë para pasqyrës, e krova sjetullën që më digjte nga djersa (disa herë me radhë u mora erë gishtave, të cilët nuk ishin të mermë, por as të ndohtun nga ndonji gja që tash do të kundërmonte randë), mandej shikimi m’u ndal në kërthizë, nuk di pse m’u ndal aty dhe pse e shikova aq gjatë kërthizën time, mandej e nxora gjuhën, gjithashtu nuk di pse e nxora gjjuhën dhe pse me te përpiqesha me e lëpi mjekrën e, nganjiherë, dhe majën e hundës sime.
Kurse ma vonë, në pasqyrë, i pashë dejt e mufatun të qafës sime dhe sytë që i zgurdullojsha gjithnji e ma tepër padijtë pse po i zgurdullojsha aqë shumë; sytë e mi aqë shumë të zgurdulluem panë në pasqyrë gjunin e saj të bardhë, gashtën e gjunit të saj të bukur,  gashtën e gjunit të femnës që tanë ditën e lume, që nga agu e deri më tash, e tash vetëm dhe nji grimë kohë na ndante prej muzgut, ndejti e shtrime në shtrat pa e thanë asnji fjalë. Dikur u largova prej pasqyrës, tue krue  edhe ma tutje sjetullën, dhe u ndala para akuariumit të vogël: dy peshq, që s’dukeshin as të mjerë e as të lumtun, as të hutuem e as të habitun, dy peshq, pra, rrijshin pezull dhe gati pa luejtë fare midis hapësinës së akuariumit të vogël, ndërsa peshku i tretë, që kish disa pika të kuqrremta në trup, pika të kuqrremta që shiheshin aty këtu nëpër atë trup të vogël, lëvizte pajada poshtë e nalt nëpër akuarium.
Mbasi shtrati më dukej si të ishte në fund të ndonji shkretine të paskajshme, e jo në dhomën e randueme nga heshtja që trazohej vetëm nga ofshamat e saj, ofshamat e rralla të asaj femne, ofshamat e lehta, por të gjata, që më dukeshin tepër të thekëshme, e s’dijsha pse më dukeshin aqë të thekëshme, që më cimbojshin, e s’dijsha pse dhe si më cimbojshin-u shtrina në dysheme, ku kryet e palova afër kambës së femnës që kish rrëshqitë e dalë jashtë shtratit. Vazhdova të shikoj akuariumin e vogël, ata dy peshqit që rrijshin pezull dhe atë të tretin me disa pika të kuqrremta në trup që bridhte poshtë e nalt nëpër akuariumin e vogël; ato lëvizje të tij të pazashme m’i kujtuen valët, në të vërtetë lëvizjet e valëve të lehta të liqenit. Nuk di pse m’i kujtuan bash valët e atij liqeni.
Njimend, nuk di pse m’i kujtuen, njimend s’di pse e kisha nxjerrë gjuhën dhe me atë gjuhë isha përpjekë me e lëpi mjekrën, madje edhe majën e hundës sime, dhe pse i kisha zgurdullue sytë kur qesh para pasqyrës, me ma pre, me ma pre thonin që tash, kështu po thonë, s’e kam (e pse bash thonin e jo gishtin, e pse bash gishtin e jo kambën, e pse bash tanë kambën e jo tanë dorën, e pse dorën e jo tanë krahun, e pse bash tanë krahun e jo kërthizën, e pse bash kërthizën e jo qafën ose kryet, e pse bash thonin e gishtin dhe tanë kambën e dorën bashkë me tanë krahun dhe kërthizën e qafën dhe kryet e jo bash qyrrat dhe jargët?), nuk di, jo, njimend nuk di, nuk di pse m’i kujtuen lëvizjet e valëve të lehta të liqenit, nuk di pse ma kujtuen liqenin, ah, liqenin e vogël artificial,  faqen e zhubravitun të atij liqeni të vogël artificial. Ma kujtuen ditën kur qemë, kur unë e ajo qemë atje, në atë liqe diku midis bjeshkëve. Ranën e imtë, atë pak ranë të imtë buzës së atij liqeni artificial. Heshtjen.
Mandej, diellin. Dhe qiellin. Dhe gërshetat e rrezeve të diellit mbi ose në valë. Kaltërinë e qiellit mbi ose në valë. Më mirë: diellin në kupë të qiellit që, bashkë me nji copë të madhe të qiellit, ish fundosë në liqen të vogël artificial.  Dielli e qielli korkolliteshin në faqen e atij liqeni artificial, në faqen e zhubravitun të tij ku çdo gja përflakej: uji kallej e bahej prush (pata ndezë nji cigare në nji gacë, të cilën e pata marrë nga ai prush i ujit). Mirëpo, nuk kallej vetëm uji; kallej dhe ajri. Ajri kallej dhe bahej hi (gacën, me të cilën e pata ndezë cigaren, e pata futë në atë hi). Ai hi, që mue nuk më bante kurrfarë përshtypje, derdhej mbi liqenin e vogël artificial, mbi bjeshkët, mbi majat e bjeshkëve. Derdhej. Ai hi.
Ai ajr që bahej hi. Derdhej.

Përgatitit: ObserverKult


Lexo edhe:

EQREM ÇABEJ SHKRUANTE KËSHTU PËR FAN NOLIN, VETËM DISA DITË PASI KY ISHTE NDARË NGA JETA