Risi dhe në nder të viktimave të gjenocidit, kjo ekspozitë vjen si një hap i rëndësishëm në Lindjen e Mesme.
Titulluar “Kujtojmë!” ishte edhe një tjetër e këtillë në Dubai, muajin e kaluar dhe për rabinin e Këshillit Hebre të Emirateve, Elie Abadie, kjo ekspozitë është jashtëzakonisht e rëndësishme, pasi asgjë e ngjashme nuk është organizuar ndonjëherë në rajon. Ai thotë se holokausti preku gjithashtu edhe vendet e Lindjes së Mesme, në vitet 1940, kur hebrenjtë arabë në Libi, Tunizi dhe Irak u persekutuan për shkak të ndikimeve të frymëzuara nga nazistët dhe ideologjive të Hitlerit, që kishin kaluar përtej Evropës.
Misioni i ekspozitës është të edukojë dhe të rrisë ndërgjegjësimin për Holokaustin në mesin e mbi 200 kombësive të ndryshme të Dubait.
Nazistët vranë më shumë se gjashtë milionë hebrenj gjatë Holokaustit, së bashku me miliona të tjerë, përfshirë personat me aftësi të kufizuara dhe LGBT, disidentët politikë dhe pakicat fetare dhe etnike. Ahmed Obaid Almansoori, një Emirat i cili, themeloi muzeun privat, thotë se ishte koha për të hapur një ekspozitë për këtë tragjedi në rajon, për të kujtuar një ngjarje të tmerrshme, një krim kundër njerëzimit.
Në një fjalim në hapjen zyrtare të ekspozitës, Peter Fischer, ambasadori i Gjermanisë në Emiratet e Bashkuara Arabe, tha se Holokausti është “një vulë e përjetshme turpi, për vendin tim” dhe kjo është arsyeja, pse ai është kaq i kënaqur që sheh këtë ekspozitë.
Ekspozita ka në qendër historitë e shumë fëmijëve që vdiqën në kampet e përqëndrimit, pjesë nga ditari i Anna Frankut, si dhe arabëve dhe myslimanëve që ndihmuan në shpëtimin e hebrenjve gjatë shfarosjes. Në të theksohet historia e bashkëjetesës midis arabëve, myslimanëve, të krishterëve dhe hebrenjve në shekullin e 20-të.
Përfaqësuesi i ekspozitës, Yael Grafy, shprehet se ka kaq shumë histori për arabët e myslimanët që kanë ndihmuar hebrenjtë dhe kjo është ana pozitive, që njerëzit nuk e dinë.
Ekspozita ndër të tjera i kushtohet një prej traditave kulturore më të shenjta të Shqipërisë, njohur si “Besa” (“fjala e nderit”), që vë theksin në mbrojtjen e njerëzve në kohë nevoje, pavarësisht nga vijnë.
“Shqipëria është i vetmi vend, nga ku hebrenjtë, me të vërtetë po rimëkëbeshin pas gjenocidit”, thotë ai.
Një histori tjetër thekson trimërinë gjatë Luftës së Dytë Botërore të Selahattin Ulkumen, Konsull i Përgjithshëm i Turqisë në ishullin grek të Rodosit, të pushtuar nga gjermanët. Në vitin 1944, ishte një komunitet i vogël me rreth 1,700 hebrenj që jetonin në ishull, të cilët rrezikonin të vriteshin. Ulkumen arriti të shpëtonte më shumë se 42 hebrenj, por pagoi një çmim të rëndë si rezultat. Gjermanët bombarduan shtëpinë e tij, duke çuar në vdekjen e gruas së tij shtatzënë. Kur u pyet pse e bëri, ai u përgjigj, “gjithçka që bëra, ishte të përmbushja detyrën time ndaj njerëzimit”.
Ekspozita mbyllet, me një varg nga Kurani, i shkruar në arabisht dhe i përkthyer në anglisht: “Kush shpëton një jetë, shpëton tërë botën”./konica.al
