Jorge Luis Borges: Mrekullia e fshehtë

borges
Jorge Luis Borges


(Fragment nga ky fiksion magjepsës, ku personazh kryesor është shkrimtari hebre çek Jaromir Hladik, i pushkatuar nga nazistët më 14 mars 1939.)

…Për t’i lehtësuar qëndresën, rreshteri i dha një cigare. Hladík nuk e pinte duhanin, por, për mirësjellje ose përulësi, e pranoi. Duke e ndezur, vuri re se po i dridheshin duart. Dita u vrenjt; ushtarët po flisnin me zë të ulët, sikur ai tashmë të qenkësh i vdekur. Ai, më kot, u përpoq të kujtonte gruan, simboli i së cilës ishte Julia e Weidenau…
Skuadra e pushkatimit u plotësua dhe u rreshtua. Hladík, në këmbë, mbështetur te muri i kazermës, priste breshërinë e të shtënave. Dikush pati frikë se do të ngjyhej muri me gjak; atëherë, e urdhëruan të pandehurin të bënte disa hapa përpara. Në mënyrë të pakuptimtë, Hladík kujtoi veprimet hezituese që bënin fotografët para se të fotografonin. Një pikë e rëndë shiu i ra në njërin tëmth dhe iu rrëshqiti ngadalë nëpër faqe; rreshteri, me një britmë, dha urdhrin: zjarr.
Universi fizik u ndal.
Armët u drejtuan kundër Hladíkut, por ata që do ta vrisnin po qëndronin të palëvizshëm. Krahu i rreshterit përjetësonte një gjest të papërmbushur. Mbi një pllakë të oborrit, një bletë hidhte një hije të fiksuar. Era ishte ndalur, si në një pikturë. Hladíku provoi një klithmë, një rrokje, uljen me vërtik të një dore. E kuptoi se ishte i paralizuar. As zhurma më e vogël e botës së ndalur nuk arrinte tek ai. Dhe mendoi: jam në ferr, jam i vdekur. Mendoi: jam çmendur. Mendoi: koha ka ndalur. Pastaj mendoi se në një rast të tillë edhe mendimi i tij do të ishte ndalur. Deshi ta vinte në provë këtë: përsëriti (pa lëvizur buzët) eklogën e katërt misterioze të Virgjilit. Imagjinoi se ushtarët, tashmë të largët, përjetonin ankthet e tij: ethshëm dëshiroi të komunikonte me ta. U habit që nuk ndiente fare lodhje, as marramendjen e palëvizshmërisë së tij të pambarimtë. Fjeti, gjatë një kohe të papërcaktuar.
Kur ai u zgjua, bota vazhdonte të ishte ende e palëvizshme dhe e shurdhër. Në faqe vazhdonte t’i rrëshqiste pika e ujit; në oborr, hija e bletës; shtëllunga e tymit të cigares që kishte lëshuar nuk po shpërndahej kurrë. Kaloi një tjetër “ditë”, para se Hladíku ta kuptonte.
Një vit të tërë i kishte kërkuar Zotit që ta mbaronte punën e tij: një vit po i falte plotfuqia e Tij. Zoti po bënte një mrekulli të fshehtë për të: në orën e caktuar, plumbat gjermanë do ta vrisnin, por në mendjen e tij po kalonte një vit midis urdhrit të ekzekutimit “zjarr” dhe këtij urdhri. Nga hutimi po kalonte në shtangie, nga shtangia në nënshtrim dhe nga nënshtrimi në mirënjohje të papritur…

Përktheu nga origjinali Erion Karabolli

ObserverKult