Gjeniu i muzikës së shumë prej filmave më të arrirë, për çfarë e gjithë bota e adhuronte, Ennio Morricone, u nda nga jeta një vit më parë.
Ishte 6 korrik 2020, kur ai u nda nga jeta në moshën 91-vjeçare. Kompozitor, multi-instrumentist dhe dirigjent, Morricone ishte autori i disa prej kolonave zanore më të dashura në historinë e kinemasë, nga “Për një grusht dollarë” i Sergio Leone te “Parajsa e re e kinemasë” e Giuseppe Tornatore dhe shumë e shumë të tjerë.
Morricone dhe dy çmime “Oscar”
Mjeshtri ka shkruar muzikën për filma për shumë regjisorë të mëdhenj, si Brian De Palma dhe Quentin Tarantino, të cilët, e kërkuan për një kohë të gjatë, për të pasur kolonën zanore të “The Hateful Eight”, një film që më vonë, i dha atij të dytin “Oscar” më 2016. I pari nga Akademia, kishte mbërritur më 2007 dhe ishte për karrierën, pasi Morricone ishte nominuar pesë herë, midis viteve 1979 dhe 2001, pa e marrë kurrë statujën. Holliwudit iu desh ta rregullonte. Dhe e bëri.
Dhjetë gjërat që ndoshta nuk i dinit për të:
1 – Bir arti. Ennio Morricone lindi në Romë në vitin 1928, djali i Mario Morricone, një trombetist i famshëm që luante në orkestra të ndryshme, gjithashtu duke performuar në Teatrin e Operës së Romës. Duke ndjekur gjurmët e babait të tij, Ennio gjithashtu shpejt mësoi t’i binte trombës. Ai më pas u regjistrua në Konservatorin e Santa Cecilia në Romë, ku u diplomua në 1946.
2 –“Mjek” Në një intervistë të publikuar në vitin 2017, ai rrëfeu se kur ishte fëmijë, në moshën 10-vjeçare, dëshironte të bëhej mjek, sepse ishte i impresionuar nga aftësia e mjekut të tij të familjes. Ishte babai i tij që e bëri atë të ndryshojë mendje, duke e drejtuar atë drejt muzikës.
3-Me Sergio Leone: ‘Takim fatal’. Partneriteti i famshëm artistik midis Ennio Morricone dhe regjisorit Sergio Leone nisi në 1964, vit kur ai vendosi muzikën perëndimore “Për një grusht dollarë”. Por, të dy personazhet ishin takuar tridhjetë vjet më parë. Ata, në fakt, kishin qenë shokë klase në fillore.
4 – Në RAI: Dorëheqja. Kur ende nuk kishte filluar rrugën e suksesit, ai gjeti një punë në RAI, si asistent muzikor, por përvoja në televizion nuk zgjati shumë: në fakt, ai dha dorëheqjen vetëm pas një dite. Sapo zbuloi se profesioni i ri (dhe i mërzitshëm), do ta përjashtonte nga ushtrimi i plotë i veprimtarisë së kompozitorit.
5 – Këngët e suksesit. Përveç se shkruajti më shumë se 500 kolona zanore, Ennio Morricone gjithashtu kompozoi këngë të shumta pop, disa prej të cilave u bënë shumë të famshme, si Abbronzatissima (1963), Sapore di sale (1963), Il mondo (1965) dhe Se Telefando (1966). Ai gjithashtu kompozoi këngën zyrtare për Kupën e Botës, në kampionatin e Argjentinës, në vitin 1978.
6 – Stanley Kubrick, një mundësi e humbur. Një nga keqardhjet e tij, ishte se nuk mundi të bashkëpunonte me regjisorin Stanley Kubrick, i cili dëshironte që ai të kompozonte muzikën për filmin “A Clockwork Orange” (1971). Kompozitori pranoi, por rrëfeu gjatë një interviste, se Sergio Leone i tha sikur “unë po punoja ende me të, kështu që Kubrick nuk më pyeti më kurrë”.
7 – E quanin “Dan Savio”. Në filmin “Për një grusht dollarë”, ai nënshkroi me pseudonimin e Dan Savio, që ia kishte sugjeruar gruaja. Arsyeja? Producentët pretenduan se filmi dukej amerikan, aq sa ata i detyruan Sergio Leone (të quhej Bob Robertson) dhe Gian Maria Volonté (aka John Wells) të ndryshonin emrat.
8 – Kultura e dëgjimit. Në një letër të famshme të 2012, ai kritikoi përdorimin e flautit si instrumenti kryesor i mësimdhënies së muzikës në shkollat italiane. Sipas tij, ishte e nevojshme të mësohej të luheshin instrumente të tjerë, dhe të promovohej një “kulturë e të dëgjuarit” midis studentëve, duke furnizuar “të gjitha shkollat me një sistem për të dëgjuar muzikë”.
9 – Në Romë me pianon e tij, vetëm. Kur i duhej të kompozonte një kolonë zanore, ai preferonte të gjente frymëzim në vetminë e shtëpisë së tij në Romë. Këtu ai punonte për një kohë të gjatë në tryezën, para se të ulej në piano. “Dëgjonte” pjesët muzikore në mend e më pas, i shkruante menjëherë, para se t’i luante.
10 – Përgjithmonë, mes yjeve. Ennio Morricone ka fituar një vend midis trupave qiellorë, pikërisht në firmën e yjeve të muzikës. Në vitin 2016, një asteroid i vogël (emri i plotë: 152188 Morricone) me një diametër prej 2 km, midis orbitave të Jupiterit dhe Marsit, mori emrin e mjeshtrit.
