Nga Abidin Krasniqi
Pas një viti pune intensive, ju prezantoj sot një faqe internet që përmban një bazë të dhënash në të cilën janë të grupuara pothuajse të gjitha këngët epike legjendare shqiptare të botuara deri sot, domethënë 422 tekste dhe 107.545 vargje.
Tekstet janë të disponueshme në tre formate të ndryshme skedari:
1) në .doc, një format që ju lejon të kërkoni për njësi leksikore brenda vetë tekstit;
2) në .pdf, një format që lejon leximin e lehtë si dhe
3) në .jpeg, i cili mundëson leximin e versionit origjinal të tekstit siç është publikuar – dhe t’i referohet tekstit origjinal në rast dyshimi për dixhitalizimin e tij -.
Realizimi teknik i bazës së të dhënave është vepër e Sara Kuçit, e cila me durim të pafund i dha formë teksteve që unë personalisht i digjitalizova. Janë përfshirë emrat e rapsodëve, ata të mbledhësve, vendi dhe viti i mbledhjës, si edhe vendi i botimit (libri).
Është e vërtetë, studiuesit shqiptarë kanë dhënë një kontribut të madh në studimin e eposit legjendar, por kjo trashëgimi unike kulturore meriton të hulumtohet më tej, nga studiues të huaj në veçanti, dhe kjo nga një mori këndvështrimesh: historike, gjuhësore, krahasuese, muzikologjike etj.
Për më tepër, përtej një rrethi të kufizuar akademikësh dhe studiuesish, eposi shqiptar meriton të njihet më mirë nga lexuesit, në Shqipëri, në Kosovë, por edhe jashtë atdheut. Kjo është arsyeja pse mora përsipër, së bashku me Sara Kuçin, krijimin e kësaj baze të dhënash që bashkon tekste, në pjesën më të madhe të vështira për t’u lexuar, pasi ato janë të disponueshme vetëm në bibliotekat kombëtare shqiptare dhe kosovare ose në ndonjë bibliotekë të specializuar aty këtu.
Jam thellësisht i bindur se kjo nismë kontribuon në promovimin e trashëgimisë kulturore shqiptare dhe se si e tillë meriton të mbështetet, të paktën në anën teknike, nga institucionet akademike kombëtare.
Kështu, si zhvillim në të ardhmen, më duket e rëndësishme që nëpërmjet kësaj baze të dhënash t’i bëj të aksesueshme regjistrimet audio dhe video që gjenden në arkivat e institucioneve të lartpërmendura. Natyrisht, nga një këndvështrim i tillë, institucioni(ët) e interesuar, nëse dëshirojnë, mund të marrin përsipër zhvillimin e ardhshëm të bazës së të dhënave. Dhe ne do t’ua dorëzojmë çelësat me mirënjohje dhe entuziazëm.
Ja linku: https://albanian-oral-epics.org/
ObserverKult
