Travertinet në Pamukkale janë një nga qendrat më të njohura turistike në Turqi. Kjo strukturë unike mbrohet edhe nga UNESCO.
Së fundmi, arkeologët kanë zbuluar sekretin e “Portës së Ferrit”, e cila është kthyer në legjendë në qytetin antik të Hierapolis, që dikur ekzistonte në Pamukkale.
Misteri i “Portës së Ferrit”, sekreti i së cilës është hetuar me shekuj, është zgjidhur me shkencën moderne.
Forma travertine daton 400 mijë vjet më parë
Travertinat Pamukkale u formuan si rezultat i erozionit gradual të shkëmbinjve gëlqerorë të lënë pas si rezultat i shkumëzimit të ujit natyror të burimit me minerale të pasura për 400 mijë vjet.
Ndërsa uji natyror i burimit rrjedh poshtë shpatit, ai pastrohet nga gazrat në të. Kjo lë pas një depozitë të bardhë të ndritshme të karbonatit të kalciumit rreth 3 kilometra të gjatë dhe 160 metra të lartë.
Qyteti i Lashtë Hierapolis, i cili ndodhet pas travertinave Pamukkale, ka një bukuri dhe mister magjepsës.
I themeluar nga dinastia Attalos në Pergamon në fund të shekullit të 2-të, qyteti i lashtë i Hierapolis kaloi në duart e romakëve në vitin 133 pas Krishtit.
Hierapolis, i cili ra nën sundimin romak, u shndërrua gradualisht në një qytet SPA në zhvillim. Në shekullin e 3-të, vizitorë nga e gjithë Perandoria u dyndën për të parë këtë pamje magjepsëse dhe për t’u shëruar.
Porta e ferrit hapej nga nëntoka
Pavarësisht gjithë këtyre bukurive që ofron qyteti i lashtë i Hierapolis, ai ishte i njohur edhe në kohën romake për një arsye fatkeqe. Sipas thashethemeve në periudhën romake, ekzistonte një “Portë e Ferrit” që hapej në nëntokë.
Sërish, sipas thashethemeve, fryma helmuese e Kerberos, ferrit me tre koka, rrodhi nga toka në botën e nëndheshme, e cila u fut nga “Porta e Ferrit” dhe i flijoi të pafajshmit Hadesit (Plutonit), të cilin ai e pranoi si Zot.
Për këtë arsye u quajt “Porta e Ferrit” dhe u ndërtua pranë Plutoniumit në Tempullin e Apollonit. Ata që erdhën këtu paguanin klerin në tempull për t’u flijuar perëndive të tyre në emër të tyre.
Ka 80 përqind dioksid karboni
Në ajër normal, niveli i dioksidit të karbonit është rreth 0.04. Megjithatë, u kuptua se shkalla e dioksidit të karbonit rreth tempullit ishte çuditërisht 80 për qind.
Ekspozimi ndaj 10 për qind dioksidit të karbonit për vetëm disa minuta është kërcënues për jetën.
Pamukkale ndodhet në një rajon aktiv të vijës së thyerjes tektonike që është 35 kilometra i gjatë.
Njëra prej këtyre linjave kalon drejtpërdrejt përmes qendrës së qytetit dhe shtrihet në tempullin e Apollonit.
Për shkak të të qenit kaq afër forcave të natyrës, linjat aktive të thyerjes shkaktuan tërmete që shkatërruan qytetin në vitet 17 pas Krishtit dhe 60 pas Krishtit.
Pas këtyre prishjeve, qyteti i lashtë i Hierapolis u braktis./a2news.com
ObserverKult
Lexo edhe:
SI I ZGJIDHIN ARKEOLOGËT MISTERET E MIJËRA VITEVE MË PARË?
Autopsi, skanime të kompjuterizuara, analiza të gjurmëve të gishtërinjve, teste kimike dhe biologjike mbi materiale të të gjitha llojeve, të kryera nga ekspertë me veshje të bardha, që janë të gatshëm t’i vlerësojnë ato në detaje.
Nuk po përshkruajmë skenën e një episodi të serialit “C.S.I”, por punën e përditshme të arkeologëve, e cila është sot shumë e ngjashme me atë të agjentëve policisë shkencore.
Pra ata janë të aftë të rindërtojnë historinë e njerëzve, kafshëve, bimëve dhe objekteve, shpeshherë duke iu përgjigjur pyetjeve mijëravjeçare.
Në realitet, bashkimi mes arkeologjisë dhe shkencës lindi pas Luftës së Dytë Botërore, kur figura e “gjuetarit të thesarit” u zëvendësua përfundimisht nga ajo e një profesionisti me aftësi ndërdisiplinore gjithnjë e më të mëdha.
Tekstin e plotë mund ta lexoni KËTU:
ObserverKult
