Ish-drejtuesi i arkivës në Ministrinë e Brendshme, Kastriot Dervishi ka publikuar kohë parë një listë prej 118 emrash, të cilët ishin shpallur si kriminelë nga regjimi komunist i kohës në Shqipëri. Lista është ringjallur në vitin 1991, pas formulimit të saj në vitin 59’, kohë në të cilën regjimi i kohës kishte shenjuar emrat e “armiqve të popullit” që ishin larguar gjatë kohës së luftës. Studiuesi Dervishi vë në pah absurditetin e logjikës së regjimit që ishte në grahmat e tij të fundit. Psh në vend të Mbretit Zog, i cili konsiderohej një tradhëtar, ishte vënë emri i Leka Zogut, duke lënë të nënkuptohej se “tradhëtia” mund të trashëgohej nga një person tek tjetri.
POSTIMI:
118 shqiptarët e gjallë dhe të vdekur që ndaloheshin të hynin në Shqipëri në shtator 1991
Me dekretin nr.3005, datë 23.11.1959 të Presidiumit të Kuvendit Popullor regjimi komunist pat shpallur një amnisti për të arratisurit politike, prej së cilës u amnistuan 7.003 persona dhe u cilësuan “kriminelë lufte” 208 të tjerë.
Nga kjo amnisti u riatdhesuan në Shqipëri vetëm 60 persona, një pjesë e të cilëve edhe u burgosën pas një farë kohe. Nga 208 personat, jetonin në fundin e vitit 1990, rreth 104 persona. Në vitin 1991 në kushtet e reja, trashëgimtarët e regjimit komunist kërkuan “aktualizimin” e dekretit të vitit 1959. Një informacion nr.959, datës 4.9.1991 i Ministrisë së Rendit Publik, listoi 118 persona si “kriminelë”.
Formulimi i listës u bë në mënyrë naive dhe qesharake nga Ministria e Rendit Politik, në bazë të dekretit të amnistisë së vitit 1959. Nuk ishte kurrfarë akti ligjor në përcaktimin e saj. Autoritetet e ministrisë në fjalë, bënë një interpretim idiot të dekretit të vitit 1959, pa marrë parasysh rrethanat e reja në të cilat ndodhej Shqipëria.
Kryegafa e kësaj liste me “kriminelë” ishte zëvendësimi i Mbretit Zog me Leka Zogun. Pra hartuesit e listës i njihnin të drejtën vetes të vendosnin për “trashëgiminë” e “kriminelëve”. Dhe meqë Leka Zogu ishte 5 vjeç kur mbaroi lufta, ai ishte bërë “kriminel”.
Ky dokument me fjalinë shoqëruese “Lista emërore e kriminelëve të arratisur jashtë shtetit që nuk përfitojnë nga amnistia e bërë me dekretin nr.3005, datë 23.11.1959”, nuk njihet deri sot.
Atë e hartuan oficerë Sigurimi që punonin në atë kohë në Ministrinë e Rendit Publik. Çdo pikë e kalimit kufitar kishte urdhër t’i ndalonte personat e kësaj liste të hynin në Shqipëri. Por, sikurse e përmenda, kjo listë përbëhej nga të vdekur e të gjallë, duke e paraqitur kështu si një listë qesharake.
Lista nuk pati fuqi. Të arratisurit u amnistuan me nenin 2 të ligjit nr.7514, datë 30.9.1991 “Për pafajësinë, amnistinë dhe rehabilitimin e ish të dënuarve dhe të përndjekurve politikë”. /Tema
Lista e “kriminelëve të luftës” e datës 4.9.1991
1-Leka Zogu
2-Azem Mustafa Shehu
3-Avdul (Aqif) Emin Kadiu
4-Alo Muke Luarasi
5-Asllan Zenel Cenaj
6-Ajdin Qazim Mete
7-Abulla Murat Kaloshi
8-Ali Kajmak Tubova
9-Ago Sherif Agaj
10-Asim Shefqet Jakova
11-Abaz Fejzo Ermenji
12-Bajrush Azem Kosova
13-Bardhok Shkurt Markaj
14-Dodë Bardhok Gjini
15-Ditar Ibrahim Kurtesi
16-Dilaver Hasan Kacuqi (u dogj dhjetor 1951)
17-Dilaver Dino Begu
18-Dhimitër Miho Maksakuli
19-Enver Mehmet Shaska
20-Enver Selman Dangëllia
21-Eqrem Hysen Peshkëpia
22-Enver Halim Peshkëpia
23-Eqrem Mahmet Telhaj
24-Ndue Frrok Dushi
25-Gjon Mark Jaku
26-Gjon Marka Çupi
27-Gjon Gjeto Vokrri
28-Gjon Marka Ndou
29-Hysen Osman Vërçani
30-Hetem Hamit Xhera
31-Haki Shefik Shehu
32-Hafuz Selman Hasa
33-Hiqmet Elmaz Meçe
34-Hasan Elmaz Dosti (kishte vdekur)
35-Ishan AbdiToptani
36-Isuf Maksut Baruti
37-Islam Sali Dobra
38-Isa Haziz Manastirliu
39-Isuf Mehmet Luzaj
40-Jorgji Refael Ruço
41-Jonuz HysenNdreu
42-Kujtim Bektash Cakrani
43-Kadri Hysen Morina
44-Kolë Ndue Frroku
45-Kolë PrendëDoda
46-Kajo Maksut Tresova
47-Kosta Harallamb Karajani
48-Kalem Ibrahim Xhepaxhiu (u dogj i gjallë dhjetor 1951 në Rrajcë)
49-Limoz Vehip Runa
50-Llesh Marka Doda
51-Miftar Zenel Spahiu
52-Meto Fetah Kalliri
53-Mubereq MuratToptani
54-Mark FranoTraboini
55-Mark Pash Pëllumbaj
56-Mehmet HasanXherahi
57-Mustafa Ismail Doko
58-Mark Bib Vokrri
59-Mark Tunxh Myftari
60-Mark ZefNdreca
61-Musa RexhHasani
62-Mato Murat Myftaraj
63-Ndue Mark Lala
64-Nikoll DodPrenga
65-Ndue Jak Zefi
66-Ndue Jak Bajraktari
67-Ndue Lush Martini (Prela, Miraka)
68-Ndrec NdueTuçi
69-Nikoll Mark Gjon Markaj
70-Ndue Gjon Markaj
71-Nesti JosifKopali
72-Pal Mark Lala
73-Prend NdueKaziu
74-Qemal Mustafa Siqeca
75-Qazim Azem Çakërri
76-Qazim Neki Libohova
77-Qani Emin Lesko
78-Reis SheroAgaj
79-Ramiz Faslli Gjilani
80-Ramiz MehmetKoçaj
81-Ramadan Ismail Koçaj
82-Rexhep Musli Krasniqi
83-Ruhi Veip Runa
84-Reshat Dervishi Biçaku
85-Rexhep Refat Beqiri (Dervish Rexhep)
86-Skënder Muço Metohu
87-Sulo Banush Pipa
88-Syrja Shefik Shehu
89-Sabaudin Shefqet Haxhiu
90-Sait QazimDemneri
91-Selaudin Hysen Sula
92-Selman BanushZhurka
93-Sami Ali Çaushaj
94-Stavro KristoKokali
95-Subi IdrizTopulli (ishte vrarë në vitin 1944)
96-Seit beg Kryeziu
97-Sadik FeçorPremtaj (kishte vdekur)
98-Shaban Fetah Peshtani
99-Shyqyri Dervish Biçaku
100-Tajar Mehmet Shaska
101-Tahir Hajdar Vata
102-Turan Vesel Aliko
103-Teki Isuf Xhindi
104-Tahir Avdulla Hoxha
105-Theodhor Refail Ruço
106-Vasil KolëAndoni
107-Vasil Dhimitër Alarupi
108-Vehbi Mehdi Frashëri (kishte vdekur më 1988)
109-Xhemil Hysen Dino (kishte vdekur më 1972)
110-Xhafer Zenel Meçe
111-Ymer Jakup Çakallozi
112-Zef Zog Zogu
113-Zef Marka Gjoka
114-Zeqir Jashar Hoshi
115-Zyber Mahmut Musaraj
116-Zef Marka Çupi
117-Zef Preng Gjoka
118-Zenel Sali Kellolli/gsh.al
Lexo edhe:
HISTORIA PREKËSE E SOPRANOS SHQIPTARE: “KAM FOLUR KUNDËR PUSHTETIT POPULLOR, POR NUK JAM SPIUNE”…
