Në emisionin “Shqip” me Rudina Xhungën ishte i ftuar, kohë më parë, publicisti Edmond Tupja. Shkrimtari bëri një analizë të mirëfilltë të përdorimit të gjuhës shqipe në shkolla dhe “vrasjen” e fjalëve shqip nga fjalët e gjuhëve të huaja.
Duke përmendur rastin e Koresë së Jugut, ku vetëvrasjet më të mëdha janë te maturantët, pasi prindërit duan që fëmijët e tyre të jenë të përsosur në shkolla, Tupja jep një mesazh të rëndësishëm edhe për prindërit në Shqipëri.
“Një profesori ime ishte marrë ca kohë me emigrantët që vini nga Portugalia në Francë për të punuar. Ai thoshte se ishte një familje, që babi dhe e shoqja flisnin portugalisht, vjehrri me vjehrrën flisnin një dialekt që ishte i vështirë dhe fëmija në kopsht frëngjisht do fliste, por u mbyll ne vetvete, mezi fliste.
Shkuan tek orotfonisti, edhe i tha; ‘Nëse doni t’i bëni mirë fëmijës nuk është shumë vonë, do flisni një gjuhë. Gjuhën e vendit ku jeni vendosur, në këtë rast frëngjishten’. Ai edhe në shtëpi duhet të dëgjonte frëngjisht. Këtu te ne çfarë tingujsh dëgjohen?
Në arsimin parashkollor nuk ka asnjë gjuhë të huaj. Në fillore fëmija merr të mësojë anglishten.
Prindërit nuk duhet t’i thonë bye-bye fëmijëve, po “paçim”. Ata po vrasin fjalët shqip. Shohin fëmijët e komshinjve, të fisit që i çojnë fëmijët në kurse, nisin edhe ata.
E dini ju pse në Korenë e Jugut numri më i madh i vetëvrasjeve është në maturë? Sepse ata duan t’i bëjnë fëmijët të përsosur.
Një gjuhë kanë ata, por kanë 20 orë mësim në javë në shkollë, edhe 20 orë edhe në shtëpi. Që t’i bëjnë gjeni.
Numri më i madh i vetëvrasjeve në shkolla është te maturantët. Janë super të ngarkuar. Duan t’i bëjnë të gjithë si Ajnshtajn.
Lëre more të lozë fëmija, të vrapojë, të dëgjojë muzikë. Jo muzikë tallava, vendosni pak muzikë jazz, pak popullore, pak nga të gjitha në mënyrë që ai të ndihet mirë.”, u shpreh shkrimtari./dritare.net
ObserverKult
Lexo edhe:
EDMOND TUPJA: KUR BËNI FOTO, MOS THONI “CHEESE”, POR “GJIZË”
Profesor Edmond Tupja nga Shqipëria, i cili ka ngritur alarmin për zhdukjen e gjuhës shqipe duke qenë se sa vjen e shtohen huazimet nga gjuhët e huaja, solli në vëmendje një fjalë të cilën “të gjithë e përdorim shumë thjesht”.
Bëhet fjalë për “cheese”, një term që e përdorim para se të bëjmë foto duke qenë se shqiptimi i saj i çon buzët në një pozicion të qeshur.
Tupja thotë se kjo fjalë mund të zëvendësohet lehtësisht me “gjizë”, një fjalë shqip që kryen po të njëjtin funksion.
Tekstin e plotë mund ta lexoni KËTU:
ObserverKult
