Muzeu Kombëtar “Shtëpia me Gjethe” përkujtojë sot martirin e krishterë, Imzot Jul Bonatin i burgosur nga diktatura komuniste.
Jul Bonati lindi në Shkodër më 24 maj 1874. Imzot Jul Bonati studioi në Kolegjin Saverian të Jezuitëve në Shkodër. Është diplomuar për filozofi dhe letërsi në Vjenë, Austri dhe në Padova, Itali. Më 1912 dorëzohet prift dhe vendoset në Stamboll për t’i shërbyer katolikëve shqiptarë që ndodheshin atje. Shërbeu 16 vjet në Stamboll, ku mori pjesë aktive në Lëvizjen Kombëtare. Nga viti 1920 deri në vitin 1924 ishte anëtar i Klubit “Pragu shqiptar”.
Në vitet 1942 -1946 jetoi në Itali ku vazhdoi punën shkencore e letrare deri në fund të vitit 1945 kur u kthye në Shqipëri. Më 1946, në moshën 72 vjeç arrestohet dhe me vendimin nr. 429 datë 31.10.1947 të Gjykatës Ushtarake u deklarua fajtor duke u akuzuar si agjent i Vatikanit dhe u dënua me 7 vjet heqje lirie në qytetin e Elbasanit.
Gjatë viteve të vuajtjes do ta mbyllnin dhe në çmendinë. Vdiq i masakruar në spitalin e burgut në Durrës, më 5 nëntor 1951. Në 5 nëntor 2016, 65 vjet nga dita e vdekjes së tij u shpall i lumë së bashku me 37 martirë të tjerë./ATSH
