Ndryshoi malet dhe lumenjtë, cili ishte tërmeti më tragjik në histori që vrau mbi 100 mijë njerëz?

Mëngjesin e 23 janarit 1556, një tërmet i dhunshëm goditi provincën Shaanxi në Kinën veriperëndimore. Ai zgjati disa sekonda, por besohet se ka shkaktuar drejtpërdrejt vdekjen e 100.000 njerëzve.

Me një magnitudë të vlerësuar midis 8.0 dhe 8.3, për shkak të kombinimit të faktorëve si gjeologjia e zonës dhe kriteret e projektimit urban, tërmeti rrafshoi në tokë qytetet Huaxian, Weinan dhe Huayin.

Detajet e katastrofës, e njohur edhe si “tërmeti Jiajing” sipas perandorit në fuqi, raportohen në mediat lokale.

Të dhënat flasin për shtëpi, tempuj dhe mure qytetesh që u shembën papritmas, dhe për lumenj dhe male që ndryshuan vendet, duke shkatërruar atë që konsiderohej djepi i qytetërimit kinez në atë kohë.

Rrëshqitjet e dheut dhe zjarret e shkaktuara nga tërmeti, si dhe migrimi dhe uria që pasuan, ndoshta vranë më shumë se 800.000 njerëz. Megjithatë, një shifër që është shumë më e ulët se numri i vdekjeve të shkaktuara nga luftërat botërore, pandemitë apo zitë e bukës.

Por duke marrë parasysh numrin e njerëzve që humbën jetën në një ditë të vetme, tërmeti i Shaanxi tani konsiderohet më vdekjeprurës për njerëzimin./ javanews.al

ObserverKult  


besim zymberi

Lexo edhe:

BESIM ZYMBERI: SIKUR TË FSHIHESHA PËR NDONJË DITË…

Poezi nga Besim Zymberi

Sikur të fshihesha për ndonjë ditë
Sa të pyesnin njerëzit: ku mbet’ ai…
E kishte me ne a me perënditë
Dhe a do të kthehet këtej përsëri…

Ndoshta një ditë edhe do të fshihem
Në një skutë të braktisur diku
Dhe nga kurreshtja e njerëzve tê përpihem
‘Ç’u bë me të, pse s’duket më këtu…”

Do të më mjaftonin netët plot qetësi
Gurgullimë e krojeve, e barit farfurimë
Ca tyje të shkëlqimta në qiellin e zi
Dhe agime që zgdhijnë në varg a në rimë

E di se kështu mendoj ndoshta shpesh
Por me perënditë sikur ngatërrohem
Sakaq dëgjoj zëra: -të duam këtu, mes nesh
Te këndi ku muzat kurrë nuk vonohen

Poezinë e plotë mund ta lexoni KËTU:

ObserverKult