Ata që e kanë lexuar librin “Emri i trëndafilit” i Umberto Eco-s, apo kanë parë filmin me të njëjtin titull, padyshim e kuptojnë se për çfarë po flasim. E për ata që nuk e kanë idenë, po e shpjegojmë më poshtë se çfarë janë këta “libra të helmuar”.
Në “Emri i trëndafilit” një frat françeskan William of Baskerville shkon në një abaci në Italinë veriore për të hetuar një vdekje misterioze, e cila kthehet në një seri vdekjesh të parakohshme, të lidhura me “Librin e Dytë të Poetikës” të Aristotelit, i cili përshkruan se si mund të jetë komedia.
Duke besuar se shakatë janë instrumente të djallit, një personazh dinak (nuk po e zbuloj) i helmon faqet për të ndaluar përhapjen e ideve të rrezikshme. Kështu ata që lexojnë librin do ta gëlltisnin helmin ndërsa lëpinin gishtat për të kthyer faqet deri sa ngadalë do të vdisnin.
Sipas Euronews Culture, një gjë e ngjashme dyshohet se ka ndodhur edhe me katër libra të gjetur në Bibliotekën Kombëtare të Francës, katër libra janë hequr nga Biblioteka Kombëtare e Francës (e cila përmban një koleksion prej më shumë se 16 milionë librash), për shkak të shqetësimeve se kopertinat e tyre mund të jenë të mbushura me helm. Arsenik, për të qenë të saktë.
Studiuesit e Universitetit të Delaware kanë veçuar vëllimet e shekullit të 19-të, të cilët të gjithë kanë kapakë të gjelbër. Arseniku përdorej zakonisht për pigmentimin e ngjyrave të tij dhe pigmentet jeshile që përmbanin arsenik, e njohur si jeshilja e Parisit, ose jeshilja e Scheele.
Katër librat, të shtypur në Britaninë e epokës viktoriane, përfshijnë dy vëllimet e Edward Hayes “The Balads of Ireland” nga 1855, një antologji dygjuhëshe e 1856 e poezisë rumune nga Henry Stanley, dhe një libër 1862-1863 i Shoqërisë Mbretërore të Hortikulturës.
“Ne i kemi vendosur këto vepra në karantinë dhe një laborator i jashtëm do t’i analizojë ato për të vlerësuar se sa arsenik është i pranishëm në çdo vëllim,” tha një zëdhënës nga Biblioteka Kombëtare e Francës.
Lista e titujve potencialisht të rrezikshëm u përpilua nga Projekti Poison Book, i drejtuar nga studiues nga Universiteti i Delaware në bashkëpunim me Muzeun Winterthur të Delaware. Ekipi i PBP ka testuar qindra kopertina librash për metale të rënda që nga viti 2019 dhe ka hartuar një listë titujsh që janë potencialisht të rrezikshëm.
Projekti Poison Book thotë se librat e mbushur me toksina duhet të ruhen me kujdes dhe mund të paraqesin rrezik për shëndetin për ata që i trajtojnë./euronews.al
ObserverKult
Lexo edhe:
80 VJETORI I ÇLIRIMIT/ EDI RAMA PUBLIKON LOGON ‘IKONIKE’ QË DO TË JETË NË ÇDO DOKUMENT ZYRTAR
