Botimi i librave është kthyer në modë kohët e fundit. Botimet pa kriter kanë filluar të mbijnë kohë e pa kohë, çdo ditë e më shumë.
Gjen midis tyre autorë të moshave gjithfarëshe të rinj e të reja, të lulëzuar e të palulëzuar artistikisht, me muzë e të tjerë pa një të tillë etj.
Nga Sonila Sala
Hapi i parë i teksteve që aspirojnë botimin është publikimi në rrjetet sociale, ku vershojnë komentet pozitive nga miqtë e dashamirët që e ngrenë në piedestal poetin a shkrimtarin e madh duke i shoqëruar me sy që nxjerrin zemra, me kupa të arta dhe fjalë pompoze.
Detyra e poetit të madh nga ana tjetër është të tregohet falenderues dhe t’u kthejë përgjigje komentuesve një për një dhe në këto përgjigje të mbajë një qëndrim modest, ashtu siç i ka hije një poeti.
Le të hyjmë pak në përbërjen e këtyre “poezive”, ose në të ashtuquajturën strukturë apo kompozicion.
Në pamje të parë kanë strukturën klasike të vjershës, dmth strofa 4 vargëshe, ku vargjet herë rimojnë e herë rreken të rimojnë për ta mbyllur atë strofë që për dreq nuk rimon si duhet. Poeti në fjalë djerësin, pse nuk i rimon vargu i katërt me vargun e dytë, ashtu siç i rimoi i pari me të tretin.
Të mos ndalemi shumë te ritmi, se nëse je aq fatkeq dhe ta japin një nga këto poezi në duar për ta interpretuar, mjerisht edhe interpretuesit më të mirë do t’i kishin mbetur fjalët në grykë.
Dhe kështu vazhdon poeti orvatjen e tij për të gjetur fjalën që rimon, shpeshherë nuk e gjen, e rëndësishme është që i ben hall duke sajuar ndofarë fjale, e zbukuron me ndonjë shumëpikësh per t’u dukur se ka akoma per të thënë dhe me gjasë ja lë lexuesit në dorë që ta gjejë.
Dhe kritiku dashamirës nxiton të flasë pa ngurrim për hermetizmin e këtyre vargjeve duke konfirmuar katërcipërisht se vargu vlen.
Ose në raste të tjera sajon ndonjë fjalë që kritikët e quajnë gjoja neologjizëm, barbarizëm a arkaizëm.
Po abstraksioni poetik merret parasysh kur këto shtëpi botuese marrin përsipër të botojnë tekste të ketij lloji?
Po risitë që këto te ashtuquajtura vepra sjellin? Le të mos bëhemi shumë kërkues dhe të kemi “bonsensin” t’i mbështesim këto “poetë” t’i nxjerrin në dritë veprat e tyre.
Mes lumit të komenteve te dashamirësëve gjen 2-3 komente që përfshijnë analiza të mirëfillta letrare nga persona që nuk janë aspak të fushës, por me sa duket në fëmijëri e kishin patur ëndërr të ishin të tillë, por edhe gjatë jetës nuk e kanë patur rastin ta zhvillojnë a pasurojnë intelektin me ndonjë lexim dinjitoz.
Nuk duhet lënë pa përmendur që këta njerëz u bënë të kësaj fushe kur u njohën me rrjetet sociale, me lexime pretigjioze të shkruara nga njerëz të cilët dhe këta nuk janë asfare të fushës, por ca të tjerë njerëz dashamirës i konsiderojnë si talente të humbura të kësaj fushe.
E bukura e këtyre komenteve është krahasimi me poetët e konfirmuar të letërsisë herë-herë dhe me ato të letrave shqipe kur kemi ndonjë shenjë sado margjinale të saj.
E dhimbshme për një lexues të kryeveprave botërore!
Këto komente kompletohen me aprovimin nga i gjithë rrethi i miqve të rrjetit social me duartrokitje dhe me ndonjë fjali të hedhur rastësisht: “këtë e thonë edhe ekspertët”.
Sa na pëlqen të sajojmë ekspertë aty ku nuk ka.
Ose këta ekspertë vetësajohen duke e ditur qe do kenë shumë sukses me rrethin, të cilit i përkasin.
Pak kohë pasi kanë vërshuar postimet e poezive një për një në rrjetin e famshëm, radha i vjen shtëpisë botuese. Shtëpi botuese ka plot, mjafton një shumë e caktuar të hollash dhe ja ku na shfaqet kopertina e vëllimit të ardhshëm me poezi.
Janë vënë në punë motorë kërkimi dhe me në fund është arritur të përzgjidhet njëra që tregon asgjë më shumë se atë që përmban dhe libri, titullin pompoz dhe pjesa e pasme e librit, ku të shfaqet një foto e autorit/es me përmasën e sipërfaqes së librit.
Një fenomen tjetër po aq cingëritës është fakti se kane mbirë ca bukinista nëpër rrugë që shesin perkthime të autorëve të mëdhenj të letërsisë botërore, të cilat mjafton t’u lexosh fjalinë e parë dhe mund të të zërë dhimbja e kokës nga përkthimi mediokër, të mos zëmë pastaj me gojë gabimet drejtshkrimore që zënë vend mirë në tekstin e përkthyer.
Janë pikërisht shtëpitë botuese të këtyre poetucëve që botojnë dhe këto përkthime mjerane.
Fill pas botimit vjen dita e madhe e promovimit e njoftuar herë pas here në rrjetin social dhe bërjen e ftesave të gjithë rrethit të miqve dhe analistëve të fushave perkatëse që vetëprezantohen me shumë tituj nga mbrapa.
Në këto promovime flitet shumë për autoren, për librin e sapopublikuar nga një shtëpi botuese që pak rëndësi ka se cila është dhe ç’lloj librash boton.
Lavdërimet dhe fjalët dashamirëse janë fjala kryesore, se kritika nuk na hyn në punë në këto raste, se pse duhet t’ja prishim qejfin autorit/es në një ditë kaq të mezipritur.
E rëndësishme është që poezitë të mos ngelen vetem në rrjetin social, por të shohin dritën e botimit. Populli i rrjetit social ka nevojë për këtë, e sidomos autori/ja për ta shtuar në profilin e saj të rrjetit social që është autor/e e filan libri.
Duartrokitje, foto të buzëqeshura me veprën e sapodalë nga furra, surpriza që s’kanë të sosur dhe qershia mbi tortë dhënia e një çertifikate nga dikushi me askushin për ta bërë promovimin sa më emocionues, me lot që shkasin papritur nga autori/ja dhe të gjithë jane gati të hanë e të pinë për suksesin e radhës së autorit/es dhe qoftëlarg urojmë e presim suksesin e radhës.
ObserverKult
Lexo edhe:
SONILA MEÇO: JA PSE PO IKIN ÇDO DITË NJERËZ PREJ KËTIJ VENDI…
Nga: Sonila Meço
Dhe bindem çdo ditë e më shumë se në jetë shoqërinë, siç mban oksigjeni njeriun, e mban edukimi.
Tekstin e plotë mund ta lexoni KËTU:
ObserverKult
