Përktheu nga sllovenishtja: Nikollë Berishaj
Fytyra pa emër
Nuk është me rëndësi se çfarë kombi je, derisa e di se je slloven, kroat apo francez. Ndoshta gjerman, danez, polak … Nuk është me rëndësi se në cilin zot beson, derisa nuk të shohin, që atë e adhuron publikisht, me burkë, ose me kryq rreth qafe. Po nëse je ateist që nuk ka atdhe?
Kur e pashë për të parën herë, mendova se ishte e pastrehë. Flinte në bankë në mes të Koprit. Për një çast dëshirova të isha ajo. Askush. Përtace, e dehur, pa probleme dhe e harruar nga e tërë bota. E lirë. Më kishte lodhur jeta e përditshme. Rutina, që fillonte herët në mëngjes dhe përfundonte kur bija në gjumë. Nuk kishte asnjë ngjyrë. E gjitha ishte me ngjyrë të hirtë, e unë jam e kuqe.
“Zonjushe, arritëm.”
“Aha, faleminderit.”
Zëri i shoferit të autobusit më përkujtoi se veç kisha arritur në shtëpi. Nëse ashtu ndopak mund të quhet hapësira pa aromë dhe pa fotografi të familjes, që banonte aty. Gjashtëmbëdhjetë shkallët e para i lash pas vetes. O dreq, është gushti! Gjashtëmbëdhjetë shkallët e radhës ishin pas meje. Nëse do të vazhdoj të shaj ashtu, do ta shkruaj doracakun e të sharave në sllovenishte. Dyzetetetë shkallë janë pas meje. A e kam gabuar hyrjen, ndoshta? Gjashtëmbëdhjetë shkallët e fundit janë pas meje. Sërish nuk do te jetë kush në shtëpi. Hyj si një dem i tërbuar. Banesa nuk është më banesë, por saunë. Nuk di ç’të bëj me vetveten. Ndoshta keni provuar ndonjëherë të palosni ndonjë gjë në farë pakete apo ene. Por që ajo ishte tepër e vogël dhe për këtë nuk keni pasur mundësi t’i fusni të gjitha në te. Keni menduar, po sikur tepricën ta hidhni në mbeturina, apo ta zhvendosni diku tjetër. Pasi vendimi juaj nuk ishte preciz, kjo tepricë qëndronte për një kohë të gjatë në dollap, apo në frigorifer. Unë jam ajo gjëja e tepërt. Emri im është Hava. Atë e fitova sipas nënës së të gjithë të gjallëve, bashkëshortes së Ademit. Në Bibël i kanë emëruar paksa ndryshe nga Kurani, Adami dhe Eva. Më fort më pëlqen të ha majonezë se keçap.
Ajo askurrë nuk mu prezantua. Nuk dëshironte ta dinte emrin tim, as moshën dhe asgjë tjetër. Fillimisht vetëm heshtnim së bashku. Flokët e saj të errëta ishin aq të yndyrshme, sa që më gërditeshin. Ishte e veshur në rroba të vjetruara dhjetë a dymbëdhjetëvjeçare. Të njëjtat këpucë i mbathte së paku që nga atëherë, kur këmba nuk i rritej më. Më tha se vathët dhe zinxhirët nuk ishin stili i saj. Makijazhet për të ishin shpenzime të panevojshme. Nuk e kujtoj që ndonjëherë ta ndjeja aromën e parfumit të saj. Hante ato që i gjente. Nganjëherë edhe asgjë. Në duar gjithmonë e mbante një thes pëlhure me ngjyrë të verdhë. Aty i ruante copat e grisura të fotografive, ku fytyrat nuk dalloheshin. Me gjasë ishin këto kujtimet në djalin e saj. Në sy i shihej se atë e adhuronte, por me fjalë ishte e ashpër. Nuk e kuptoj që dikujt si unë i ishte futur në zemër dikush siç ishte ajo. Unë i urrej njerëzit, që nuk kujdesën për higjienën personale, që nuk e përdorin dyshësin[1] dhe kuptohen mirë me të gjithë. Ku ta di unë, më dukej sikur ishin të deklasuar, të papërdorshëm. Por, betohem në Zotin tuaj dhe timin, se ajo nuk ishte e deklasuar. Në diç më shumë se katër muaj më njohu më mirë se ata që më njihnin që nga lindja. E dinte se i përçmoja të gjithë ata që silleshin si të pa kurriz. E dinte se sllovenisht nuk flas vetëm atëherë kur shaj, ndonëse ajo nuk është gjuha ime amtare. E kuptonte frikën time para njerëzve si dhe ikjen e vazhdueshme nga të gjithë të panjohurit. Ia tregova fshehtësinë time më intime, edhe pse ajo nuk e kërkoi këtë prej meje.
Herë pas here e shikoj figurën time në pasqyrë për një kohë jashtëzakonisht të gjatë. Provoj ta gjejë atë që nuk e kam, ndërsa ju sllovenët e keni. Sytë i kam, veshët i kam, hundën e kam, gjithçka kam. E pse atëherë dihet edhe pa hapur gojën dhe pa thënë një fjalë që ka në vete shkronjën l, se jam e huaj? Ndoshta fajin e ka ecja. Po, kjo duhet të jetë. Edhe më vështirë është të gjendet ajo gjë, sipas të cilës e dini të gjithë se jam myslimane. Ndoshta janë edhe për këtë fajtorë hapat e mi.
“Askurrë nuk do ta lexoj Vëllain e dhjetë!”
“Pse?” buzët e saj krijuan buzëqeshje.
“Nuk ka nevojë që një slloven jo i vërtetë ta lexojë romanin e parë slloven!”
“Ah, lëre atë! E si e di se Jurçiçi e ka shkruar vetëm për sllovenët?”
Vërtet nuk e di. Dhe, pikërisht ajo mosdije është, qëkur mbaj unë mend, defekti im më i madh. Dreqi ta marrë, nuk e di se kush jam! Në Slloveninë tuaj jam e huaj për arsye së nuk flas sllovenisht në shtëpi. Emri im është i huaj. Kah do që shkoj më duhet ta përsëris së paku tri herë. Në bankë, në postë, te mjeku. Pas çdo përsëritjeje, zëri im është më i ulët dhe më i turpshëm, sikur nuk ka besim në vetvete që të bëhet i dëgjueshëm. Në të ashtuquajturin atdheun tim unë jam e huaj, sepse nuk e di kur është cila festë shtetërore. Gjyshja më ka thënë, se nuk po më njeh më. Duket se kam ndryshuar. Me mua nuk mund të flitet si më parë, se jam bërë e egër. Më zuri duke vërtetuar në shtëpinë e saj, në mos është sallami prej mishit të derrit. Shprehi kjo e imja.
“Në këto rroba je si dallëndyshe.” U mrrola. Kurrfarë komplimentesh nuk më shkonin përshtat, e më së paku ato absurde. Nuk e falënderova.
“E ti në rrobat e tua si e pastrehë.”
“Unë kam strehën, por ajo nuk është shtëpi.”
“E, ç’ është, pra?”
“Shtëpia ime është prej mishit dhe gjakut.” Këtu ndalova të shtroja pyetje të tjera, pasi që njeriu i thyer i ngjan pjatës së thyer. Shumë lehtë mund ta thërrmosh në copëza më të vogla. Por, pastaj ekziston rreziku të pritesh në to. Nuk mund ta shikoja në sy. Ishin tepër të lëngshëm dhe të trazuar, për këtë arsye gjatë bisedës më së shumti shikoja detin.
“Nuk të pëlqen deti?”
“Në dimër, po. Atëherë askush nuk lahet.”
Më se një muaj e lexova librin diç më shumë se dyqind faqesh. Kapitullin e parë e hapin vargjet e Jenkos:
Nëpër fushë trimi i ri
zemërthyer ec mezi.
E përfundova më pesëmbëdhjetë mars. Në atë kohë nuk e kuptova se gjithçka që njerëzit dinin për mua ishte sofizëm. Të vërtetën e kulluar e dija vetëm unë. Jashtëzakonisht e gëzuar dhe plot entuziazëm u nisa nga shkolla, me idenë që zbulimin tim ta ndajë me shoqen time. Hapat e mi atëbotë ishin plot vendosmëri. Nuk frikohesha se do ta humbja truallin që ishte pronë e tjetërkujt. Ndërkohë që në kokë bëja përzgjedhjen e fjalëve, me të cilat do ta filloja bisedën, zëri im nuk dridhej. Gjatë ecjes nëpër rrugën e Këpucëtarëve, pash disa njerëz të ngjashëm me mua. Kishin flokë dhe sy të zinj, u përngjanin arabëve. Për herë të parë në jetën time mu duk se nuk isha vetëm.
Arrita deri te banka, ku më priste përditë, por ajo nuk ishte aty. Njeriu i thyer i ngjan pjatës së thyer. Shumë lehtë mund ta thërrmosh në copëza më të vogla. E, pastaj ekziston rreziku të pritesh në të.
E dija se nuk do ta shihje askurrë më, për këtë arsye i shmangesha në një hark të gjerë këtij vendit. “Vëllain e dhjetë” e hapin vargjet e Levstikut:
Gjithandej i njohur, askund në shtëpi,
Ku shtrihet orën e fundit të tij,
Aty ku vdekja i dhuron rehati.
———–
Kur të rritem do të bëhem Viktoria
Në fund të klasës së nëntë, mësuesen time S.S. e thirri nëna e një fëmije shqiptar. Iu ankua se mësueset dhe mësuesit e tij silleshin me djalin e tij më keq se me fëmijët sllovenë. Por edhe shoqet dhe shokët e klasës e përqeshnin dhe e frikësonin. Thjesht, ky shqiptar e ndjente veten të përjashtuar. Mësuesja ishte nervozuar shumë. Nuk mund të besonte se në shkollën tonë ngjanin gjëra të tilla. Që të bindej, e pyeti njërin që nuk ishte slloven, se a ishte kjo e vërtetë. A kishim qenë ndonjëherë të diskriminuar. Përgjigjja ishte jo. Pastaj më pyeti mua. Nuk e di a mu desh ndonjëherë aq kohë të përgjigjesha në pyetje. Mendoja për atë djaloshin, që sigurisht ishte në klasën e gjashtë ose të shtatë. Para syve më renditeshin të gjitha çastet e mundshme, kur dëshiroja të isha sllovene. Çaste të tilla atë veç e prisnin. Supozoja se këto gjëra do t’i ndodhin deri në fund të shkollës fillore, e pastaj do të kalojnë. Po të dija atëherë se kjo nuk do të përfundonte askurrë, por që vetëm çastet do të ndryshonin, ndërkaq thelbi i dëshirës do të mbetej i njëjtë, përgjigjja ime do të ishte ndryshe. Nuk e dija. Përpos kësaj unë po e përfundoja shkollën fillore. Dozën time unë e kisha duruar, e të tjerët le të gjenden vet. Thash se jo, por mësuesja nuk më besoi. E kur më pyeti pastaj, a përgjigja kështu, që të më linte të qetë, i pohova. Dhe këtu përfundoi gjithçka.
Zonja S. S. unë që pesë vjet kthehem në klasën suaj dhe mund t’ua numëroj gjërat, që ne, josllovenët i përjetuam në këtë shkollë, vetëm për faktin se ishim josllovenë.
Zonja S. S. Më vjen keq që u gënjeva atëbotë. Sikur të mos u gënjeja, ndoshta ju do të kujdeseshit që ndonjëri prej nxënësve josllovenë ta ndiente veten diç më pak i tillë.
Zonja S.S., ky tregim është për Ju.
Përshtypja ime e parë për Slloveninë? Më kujtohet një vend i madh i parkimit. Rrija në veturë dhe prisja që nëna dhe babai të ktheheshin nga shitorja. Më kishin thënë se shkuan të blinin diçka për ushqim. Më thanë se tani jemi në Slloveni. Dhe menjëherë e fitova dhomën e re, shkollën e re dhe jetën e re.
Përshtypja e dytë? Na rreshtuan në dy rende për zbor. Vajzat në anën e majtë, ndërsa djemtë në anën e djathtë të fushës së lojës. Erdhën mësuesi dhe mësuesja. Nuk më kujtohet se çka bënin djemtë në atë kohë. Më kujtohet se mësuesja na pyeti se ku i kishim supergat. Pasi nuk dija se çka ishin supergat, përsërita atë që thanë vajzat e tjera – se i kisha harruar. Në fakt unë atletet i kisha. Ishin atlete të bardha me sholla të ngjitura keq. Aq keq, sa që më hapeshin vazhdimisht kur vrapoja.
Më vonë më ndodhi shumë herë, që nuk kuptoja ndonjë gjë. Para seç kishim arritur në Slloveni, nëna më kishte mësuar të numëroja deri në dhjetë në sllovenisht. Në fillim as ajo vet nuk dinte. Pastaj fillova të lexoja në sllovenisht tregime për natën e mirë nga një libër i madh i kaltër. Thuaja, e kuptoja çdo të pestën fjalë.
Atëbotë ju kaluat pranë fushës së lojës. Na shikuat duke vrapuar. Mësuesi ua bëri me dorë. Më dukeshit qesharake në atë tunikë të gjerë, që më vonë nuk e veshët askurrë më. Drita reflektohej nga vathët e tuaj të mëdhenj. Mësuesja na tha se do të na jepni mësim vitin e ardhshëm. Nuk më interesuan fjalët e saj. Mendova se pas një viti nuk do të jem më këtu, ngase do të kthehesha në Bosnje. A u kujtohet në cilën bankë rrija katër herë në javë për pesë vitet e ardhshme?
Përshtypja e tretë? Ushqimi shkollor. Sandviçi me mortadelë. Fshehtazi e mbështjell në letër dhe e gjuaj në mbeturina. Shpresova se këtë nuk e vërejt kush. Marr vetëm bukën dhe shtirem se po haja sandviç.
“Çfarë ke aty brenda?” më pyeti Gaja. Gajën e njihni, me siguri. Pasi që fillimisht nuk i përgjigja, e përsëriti pyetjen.
“Ja, sallame kam,” them.
“Ma trego, nuk të besoj!”
“Nuk do ta tregoj.” Shikoj në truall dhe i mbaj lotët.
“Mirë, mund të shikoj vet.”
“Lëre, ky është sandviçi im,”, e mbaj për kyçit të dorës, ndërkohë që e hap sandviçin tim dhe çuditet pse ishte i thatë.
Kush do ta mendonte? Gaja miqësore.
Me siguri, këtë më vonë ua tregoi të gjithëve. Të gjithë më përqeshnin. Mendonin se jam e çuditshme.
Deri në klasën e shtatë në shkollë nuk haja gjë. Gjatë pushimeve fshihesha në tualet. Ndonjëherë veç ashtu qëndroja në korridor apo shkoja të merrja gjë nga dollapi. Askurrë askush nuk e vërejti se mungoja. Nuk më pyesnin se ku isha dhe çfarë bëja. Ashtu e ashtu as që më vërenin, kur isha në klasë.
Por, në klasën e shtatë gjërat u ndërruan. Në formularin e fletëparaqitjes për ushqimin shkollor, në rubrikën alergjitë, nëna e shënoi: “Fëmija nuk e ha mishin e derrit”. Por çështja me këtë nuk u rregullua. Çdo herë kur shkonim në ekskursion, ju të gjithëve u duhej të më prisni të shkoja në kuzhinë dhe kuzhiniereve t’u them të ma përgatisnin sandviçin tjetër, pasi vazhdimisht arrinin të harronin, se nuk e haja mishin e derrit. Nuk e bëja këtë se frikohesha se do të mbetem e uritur. Në çdo ekskursion shkoja me sandviçin tim në çantën e shpinës. Për çdo rast. Por përreth meje ishin edhe josllovenë të tillë, që nuk kishin guxuar ta bënin atë mu desh ta bëja unë. Më me dëshirë e duronin urinë, siç e duroja unë viteve më parë. Dëshiroja t’u tregoja se duhet të luftojnë për vetveten. Derisa këtë nuk e mësuan, me disa sish e ndaja sandviçin tim, nëse e vëreja se nuk kishin ngrënë.
Përshtypja e katërt. Ra zilja. Fundi i mësimit. Më në fund! E marr me shpejtësi çantën time dhe gati vrapoj nga klasa. Zbath pantoflat dhe mbath këpucët. Pantoflat i gjuaj në dollap. Me vrull e hap derën e hyrjes dhe vrapoj shkallëve teposhtë. I dëgjoj pas vetes. Qeshin, flasin me zë tepër të lartë. Edhe ata ecin mjaft shpejt. Unë ik, ata vrapojnë pas meje. Kam frikë se do të më zënë. Më duhet të ec edhe më shpejt.
E ndjeja veten mirë, kur herë pas here më linin të qetë. Nuk më duhej të përgjigjesha në pyetjet dhe vërejtjet e tyre të pakuptimta: më shumë më pëlqente të isha vetëm.
Dhe kështu, çdo ditë vrapoja deri në shtëpi.
Përshtypja e pestë. Në orën tuaj i plotësuam fletëparaqitjet për shkollën e mesme. Ishin me ngjyrë të çelur portokalli. Sipas çfarë çelësi ishit marrë vesh që të këshillonit shumicën e josllovenëve të regjistroheshin në shkollën e mesme të tregtisë? E mjerueshme.
Përshtypja e gjashtë. Ta dini, unë përndryshe jam person që flet shumë. Tejet shumë. Jo, të tillë nuk më njohët. E pranoj, se në fillim nuk mund të mësohesha në tingëllimin e zërit tim në sllovenisht. Më dukej se dikush tjetër fliste nga vetja ime. Edhe tani, nganjëherë e kam atë ndjenjë. Më vonë, thjesht nuk doja të flisja me askënd nga klasa. As ata nuk dëshironin të flisnin me mua. Nuk dëshironin të uleshin pranë meje, të jenë në grup me mua, të preknin mjetet e mia të shkrimit dhe fletoret e mia. Nuk e donim njëri tjetrin. Isha e ndryshme dhe këtu qëndronte problemi. Nuk mund të pritej, se të gjithë ata do të më përshtateshin mua dhe për këtë vendosa që unë t’u përshtatem atyre.
Përshtypja e shtatë. Engjëlli i shenjtë mbrojtësi im, rri gjithmonë në krahun tim. Nuk më kujtohet se si vazhdon më tutje. Shikoj me shpejtësi në fletore. Pak kohë më parë i kisha lexuar Lutjet e mia të para dhe i kisha përshkruar në fletore. Edhe kjo do të duhej të ishte aty. Aha, natë e ditë pranë meje qëndro, prej të këqijave më shpëto. Natë e ditë pranë meje qëndro, prej të këqijave më shpëto. Natë e ditë pranë meje qëndro, prej të këqijave më shpëto. Do ta përsëris edhe dy herë dhe do ta mësoj. Përzemërsisht të përgjëroj, më shpëto dhe më ruaj ti.
“Hava, lexoje paragrafin që vijon.” Kisha harruar se jam ende në klasë.
“Hava, ti e ke rendin.” Mësuesja më thirri për herë të dytë.
“Ku kemi mbetur?” e pyeta.
“Le të vazhdojë dikush tjetër, ju lutem.” Me siguri i ngutej.
Përzemërsisht të përgjëroj, më shpëto dhe më ruaj ti. Të falemi Mari, hirëplote. Zoti me ty. E bekuar je ndër të gjitha gratë, i bekuar fryti i barkut tënd, Jezusi. E Shenjta Mari. Nëna e Zotit, lutu për ne, mëkatarët, sot e tërë jetës, Amen. U gëzova që i kisha mësuar aq shpejt. Mendoja se do të bëhesha e ngjashme. E ngjashme me sllovenët.
Në shtëpi me gjithë dëshirë përsërita Ati ynë. Bukën tonë të përditshme na e jep, na i fal fajet e mëkatet tona, si i falim ne fajtorët tanë dhe mos na le të biem në tundim, por na largo nga e keqja. Kjo ishte gjëja e parë që e bëra në mëngjes. Ndërkaq, në mbrëmje erdhi në rend El-Fatiha.
Bis’millahir-rah’manir-rahim!
El-hamdu-lillāhi Rabbil – ‘ālemīn,
Errahmānir-rahīm,
Māliki jev-middīn.
Ijjāke na’budu ve ijjāke nesteīn.
Ihdi-nessirātal mustekīm,
sirātallezīne en’amte ‘alejhim,
gajril-magūbi’alejhim ve leddāllīn. (Amin!)
E teta. Shumë shpejt konstatova, se feja nuk është gjëja e vetme që na ndan nga sllovenët. Më tradhtonte emri im. Përreth meje ishin vetëm Nezha, Tjasha, Marusha, Zalla dhe Manca. Ndërsa i dëgjoja se si bisedonin, e përzgjodha emrin slloven, që më përshtatej më së shumti Nezha, Tjasha, Marusha, ndoshta Zalla ose Manca. Në fund vendosa, se do të transformohem në Viktoria. Nuk jam e bindur, por më duket, se atë kohë e lexoja një libër, ku personazhi kryesor femër ishte Viktoria. Ndoshta për këtë arsye.
E nënta. Nga prindërit e mi kërkova që të flisnin me mua sllovenisht. Ndoshta do të kërkoja që të flisnin ashtu edhe ndërmjet vetes, por mu duk se ishte e tepërt. Që nga çasti kur filluan ta bënin këtë me mua, të tre ishim në siklet.
“Pse erdhëm ndopak këtu? Të gjithë na urrejnë! Unë dua të kthehem në Bosnje.” Mbetën të befasuar, që u fola me zë aq të lartë. Dhe, as unë nuk dija pse flisja ashtu, pasi bëja gjithçka që të bëhesha sllovene.
“Unë nuk do të jem më Hava, Nuk dua të jem më myslimane. Kush ia jep fëmijës së vet emrin e tillë? Unë jam Viktoria.” Me qëllim i zgjodha fjalët, për të cilat e dija se nuk do t’i kuptonin.
Pas kësaj, askurrë më këtë nuk e thash në zë. Askurrë më nuk mendova që të quhesha ndryshe përpos Hava. Ndonëse ata nuk e thanë as edhe një fjalë, i kisha të gjitha të qarta.
Zhgënjimi i tyre. Budallallëku, por edhe brutaliteti im. Ligësia? Kush mund t’u thoshte prindërve të vet një gjë të tillë?
Ta mohoja fenë time, kombin tim. Ta mohoj vetveten. Si munda?
Raporti ynë atëbotë u ndryshua. E di se u ndryshua. Ndonëse këtë nuk e përmend askush prej nesh as sot e kësaj dite. Ndoshta ata të dy e kanë harruar. Unë jo.
E dhjeta. Kur mendoj tani për të gjitha këto, do të doja t’i dërgoja të gjithë në tre pidha të së ëmës. Kërkoj ndjesë për këto fjalë. Më mashtruan. Nuk ka shprehje tjetër për këtë. Me siguri e mashtruan edhe atë djaloshin shqiptar dhe shumë të tjerë. E dini, ndoshta, çfarë ndodhi me të? A u punësua në farë shitoreje?
Zonja S.S., po, ishim të diskriminuar. Jemi edhe sot e kësaj dite.
Përkthimi i El-Fatihës
Lavdia është e Allahut, Zotit të botëve;
të Gjithëmëshirshmit, Mëshirëbërësit;
Sunduesit të ditës së gjykimit.
Vetëm Ty të adhurojmë dhe vetëm prej Teje ndihmë kërkojmë.
Na udhëzo në rrugën e drejtë.
Në rrugën e atyre që i bekove,
Dhe jo të atyre në të cilët u zemërove dhe as atyre
dhe që devijuan. Amin!
Shënim për autoren
Selma Skenderoviq u lind në Kosovë, më 2001. Është studente e gjuhës sllovene dhe letërsisë krahasuese, kryetare e PEN-it të Ri të Sllovenisë dhe redaktore e Antologjisë së tregimeve të shkurtra bashkëkohore të autorëve të rinj (Reflektimet e kërmillit, 2023). Poezinë dhe prozën e publikon në platformat dhe përmbledhjet e ndryshme letrare, si: Poetikon, Mentor, Kralji ulice, Vrabec anarhist, në shtojcën letrare Latica, që e boton Lidhja Kulturore Boshnjake e Sllovenisë. Bashkëpunon në projekte të ndryshme ndërkulurore dhe ndërkombëtare, në të cilët thërret publikun për tolerancë më të madhe ndaj të huajve, p.sh. Bashkëjetesa ndërkulturore, Nisma për studentët e huaj, Takimi ndërkombëtar pranëkufitar Forum Tomizza.
Si autorja më e re, në moshën 19 vjeçare fitoi në Festivalin e letërsisë së re Urshka 2020. Një vit më vonë doli libri i parë i saj me tregime të shkurtra Pse hesht Hava?, që u përkthye në disa gjuhë. Prej këtij libri janë marrë edhe tregimet e përkthyera në shqip. Agjencia Publike e Librit të Republikës së Sllovenisë e zgjodhi autoren si shkrimtare të re (me librin e saj të parë) për projektin Readers of Europe 2022. Në tetor të atij viti libri u nominua për librin e parë më të mirë për Çmimin e Paqes, ndërsa në vitin 2023, në panairin e librit në Sarajevë fitoi çmimin për autoren e re më të mirë. Libri i saj u fut në projektin evropian Story Valley, që nxit të rinjtë për kërkimin dhe publikimin e tregimeve të kulturave të ndryshme dhe për shtjellimin e shpërnguljeve. Në vitin 2004 doli romani i parë i saj Dhe nëse të gjithë harrojnë (Cankarjeva zalozhba).
[1] Për dallim nga gjuhët e tjera, që njohin njëjësin dhe shumësin, sllovenishtja ka: njëjësin, dyshësin dhe shumësin
ObserverKult
Lexo edhe:
(VIDEO) FESTIVALI POETIK I PRISHTINËS 3/ TAKIM POETIK DHE DISKUTIM ME NIKOLLË BERISHAJN
