Kadare: Kishte besuar si budallaqe në lumturinë e saj…

ismail kadare
Ismail Kadare

Ishte duke ecur përbri kafe “Rivierës”, brenda së cilës, për shkak të kohës së vrenjtur, ishin ndezur dritat, kur diçka e shtyu të kthejë kryet e të vështrojë që pas xhamave brenda kafenesë. Një goditje e fshehtë, si pika e ujit që bie e shurdhër mbi një hauz të mbyllur duke shpërndarë rrathët gjer në skajet e fundme të tij, e përshkoi me tërë qenien e saj.


Në kafe, ulur në një ndenjëse pranë xhamit, rrinte së bashku me një femër Gjergji. Është e mundur ia bëri ajo me vete dhe në çast, si për të ndaluar ata rrathë mpirjeje që shpërndaheshin nëpër trupin e saj mendoi: E çë pastaj? E çë pastaj, përsëriti me vete, po rri me një femër në kafe, s’u bë hataja.


Kështu mendoi, por një forcë e verbër, shumë më e fortë se vullneti i saj, e detyroi që të bënte diçka kundër zakonit dhe dinjitetit të saj, të kthente kokën për të parë edhe njëherë. Gruaja ose vajza që rrinte me Gjergjin ishte e bukur. Në ato dy sekonda Silva i mbajti sytë mbi ta (së paku herën e dytë mos ta kishte kthyer kokën, kishte menduar më pas), kishte përfshirë çdo gjë: qëndrimin e mendueshëm të të dyve, gishtat e saj duke trazuar filxhanin e kafesë, tymin e cigares së tij dhe atë heshtjen e rrezikshme midis, gjënë më të keqe të gjithçkaje.

Sa turp, tha Silva për veten e saj duke kthyer kokën në çast, ç’tmerr. Por, midis fjalës ‘turp” që ajo e tha për veten dhe  “tmerr’ për atë që kishte ndodhur, ishte një largësi shumë e madhe. Ç’tmerr, përsëriti duke harruar aty turpin e sjelljes së saj, që iu duk si një pikë uji përpara detit të së keqes.


Ishte larguar nga kafeneja, por sa më larg që shkonte aq më e pandreqshme i dukej gjithçka. Ata flokë të gjatë, ngjyrë lajthie, ai tym cigareje që gërshetohej mjegulltas me to…Duhej të ishe një idiote që të kuptoje se ç’kishte midis. Hapat e Silvës ishin të shpejt dhe ajo e kuptonte këtë nga trokitjet e takave mbi pllakat e trotuarit, që ngjanin si të vinin nga larg.

Ca çaste ndjeu se brenda saj u bë një qetësi, por ajo e dinte se kjo nuk ishte veçse një qetësi e keqe, një dystim i sheshtë, i shkretëtirtë, gri, plani i lëmuar dhe irnosja e së cilës do ta bënin të spikatnin edhe më shumë mundimet shpirtërore. Prandaj ishte gjithë ai mall në telegramin e tij.

Ajo “shumë, shumë” e përsëritur. Natyrisht, mendoi një pjesë e mallit ishte për atë tjetrën, për të mos thënë pjesa kryesore. Vetëtimthi iu renditën në mend çastet e tyre intime natën e parë pas kthimit të tij, të ndriçuara egërsisht nga ideja se të gjitha ato ishin përsëritur të nesërmen apo të pasnesërmen në ndonjë dhomë apartamenti me tjetrën.


Ndjenja e xhelozisë e padobësuar aspak nga vitet e gjata të lumturisë bashkëshortore e kishte pushtuar të tërën. Silva bëri një përpjekje të fundit për ta smprapsur atë, për ta frenuar veten; prit njëherë, mos nuk është ashtu, mos është një rastësi, mirëpo pjesa kryesore dhe më e pushteshme e saj e mbyti në çast thirrjen për urtësi. Duhej të ishte budallaqe që të mos e kuptonte se midis Gjergjit dhe asaj gruaje tjetër kishte diçka.

Dhe ajo e verbëta kishte kujtuar se të gjitha këto mund t’i ndodhnin kujtdo, por kurrsesi asaj dhe Gjergjit. Kishte besuar si budallaqe në lumturinë e saj, kur ajo kishte qenë si e krimbur përbrenda. Kishte mbyllur sytë ndaj cdo rrezikimi të mundshëm me një vetësiguri prej fyrifyçke.


Në të vërtetë shenjat ishin dhënë të gjitha, por ajo me një mungesë të pafalshme vëmendje, si kishte vënë re. A nuk e kishte gjetur dy-tri herë ditët e fundit duke lexuar vjersha dashurie, i shtrirë në kanape? Madje njëherë e kishte pyetur: ç’të hipi që lexon vjersha? Ti më parë i hapje rrallë poetët. Dhe ai qe përgjigjur: s’e di as vetë pse, ashtu kot. Hm, duhej të ishte vërtet pa tru që të mos e vriste dy minuta mendjen me një dyshim të tillë.


Dhe s’ishte vetëm kjo: veç vjershave, pas kthimit nga Kina, i pëlqente të dëgjonte më shumë muzikë dhome. Zakonisht muzikë të qetë, të mendueshme. Një ditë më parë e kishte gjetur përsëri në kanape me kokën në krahun e djathtë, duke dëgjuar Shopenin.

Po ç’duhej të bënte tjetër që të kuptonte se kishte rënë në dashuri?- thirri ajo me vete. Veç të vizatonte zemra të shpuara nga shigjeta anëembanë mureve të shtëpisë, gjersa ajo budallaqja, ta pyeste: Gjergj, ç’janë këto simbole të çuditshme, mos lidhen vallë me gjendjen tënde shpirtërore?

*Fragment i shkëputur nga romani “Koncert në fund të dimrit”

ObserverKult

—————————————-

Lexo edhe:

MESAZHI I FUNDIT I NËNË TEREZËS PËR SHQIPTARËT NË 1997