Nga Petrit Palushi
Eposi i Bjeshkëve të Lumës
(60 Legjenda t’rrëfyeme)
Moti, bukur moti, n’Sasat ishte nji stan.
Ndryshe prej staneve tjerë, aty afër ishte nji krue, por kishte edhe molla t’egra dhe dardhishta.
Në verë edhe plot dredhëze e qershikze.
Kur piqeshin dredhëzet e qershikëzet ambëltohej krejt vendi.
Poshtë stanit vendi ishte si me qenë kurriz i madh.
Nji ditë, stanari i afroi delet te stani dhe i msheli në kotar.
Po avitej terri. Stanari u ul te nji gur me pushue.
N’ket kohë erdhën do zana.
Stanari u çue menjiherë në kambë.
Fap, vendi u drejtue dhe u ba rrafsh.
Zanat kqyr stanarin e ai kqyr zanat.
– Po ju? – i pyeti.
– Jemi zana, – folën ato me nji za.
– Se jeni zana po e marr vesh, – foli stanari. – Se ma t’hijshme se ju nuk gjen kërkund, sikur me u bashkue edhe toka me qiellën. Qe, edhe territ i lëshuet dritë. Qe, prej jush edhe vendi para stanit u ba rrafsh. Po nuk e di pse erdhët këtu.
– Jemi t’lodhme, – folën zanat.
– T’lodhme? Zanat nuk lodhen, – foli stanari.
– T’lodhme e ku s’shkon ma, – folën zanat me nji za. – Na erdh shpirti me dalë. Ra shi e çoi shtrëngatë krejt ditën e lume. Nji nanë sa e leu djalin përmidis bjeshkës. Me shpëtue nanën e djalin, u bamë lis me degë t’mëdha. Veç kur ndalën shiu e shtrëngata u larguem.
– Të hajrit kjofshi sa herë! – foli stanari.
– Mezi po rrimë n’kambë, – folën zanat. – S’mund të shkojmë sonte aty ku rrimë sa herë. Mu për ket, natën do e kalojmë ktu.
– Ju jeni edhe të qiellës, edhe të tokës me ujë e pa ujë, edhe të njerëzve, – foli stanari. – Dera e stanit asht e haptë për ju.
Zanat u përqafën me njana – tjetrën.
Stanari u fut në stan, u shtroi zanave bukë në sofër, pa harrue edhe dy kupa me dredhëze e qershikze.
Doli prej stani e u tha zanave:
– Dera e stanit asht e haptë.
– Jo, – folën zanat. – Ne do hyjmë atymbrendë, mbasi do fleshë ti.
Stanari nuk kundërshtoi dhe u ul te guri. E zu gjumi si me qenë i vdekun.
T’nesërmen, pak pa çelë drita stanari u fut në stan.
Kqyr zanat, zanat kërkund.
Pa sofrën, buka e paprekme.
Vetëm nëpër vend pa pluhunin e teshave, pluhun me vizëllima e vizëllima.
Thuhet se prej at’here stanit i mbeti emni Stani i Zanave.
*Titulli i origjinalit: “Stani i Zanave”
ObserverKult
Lexo edhe:
ARRATISJA SPEKTAKOLARE E HAVZI NELËS DHE LETRA QË LA NË KUFI
Nga Petrit Palushi
Arratisja spektakolare e Havzi Nelës dhe letra që la në kufi në natën e 26 prillit 1967
N’atë natë të vonë të 26 prillit të vitit 1967, gjatë kalimit të kufirit, mu te Piramida, Havzi Nela shënoi në një fletë blloku vargjet e mëposhtme:
“Lamtumirë, Atdhe i dashun,
Po të la, po zemërplasun”.
E shkrova bash në brezin e butë, natën në errësi…
Havzi Nela
Tekstin e plotë mund ta lexoni KËTU:
ObserverKult
