Piktura “Puthja” e Gustav Klimt është arketipi i ëmbëlsisë dhe pasionit. Kjo skenë drithëruese, shumëngjyrëshe dhe dashurie e dy fytyrave dhe trupave që përqafojnë njëri-tjetrin, ruhet në Muzeun Belvedere në Vjenë, Austri. Megjithëse, qartësisht ekstravagante, kanaca e larë në gjethe të arta nuk e kompromenton rëndësinë e thellë përtej kësaj vepre arti. Ju ftojmë të zhyteni në këtë vepër arti erotike, ambigue dhe mitike për të zbuluar kuptimin magjepsës pas kësaj pikture.
Konteksti
Gustav Klimt e pikturoi ‘Puthjen’ në një çast kritik të karrierës së tij: në mes të një paniku artistik. Ai sapo kishte marrë kritika të ashpra për pikturën e tavanit të Universitetit të Vjenës, ‘Filozofia’, ‘Mjekësia’ dhe ‘Jurisprudenca’. Pikturat u përshkruan si pornografike dhe Klimt kishte rezervat e tij lidhur me vet punën e tij dhe me reputacionin e tij të prishur. Për më tepër, ai sapo ishte larguar nga Suksesioni Vjenez, pavarësisht se kishte qenë ai që e themeloi dhe ku shërbeu si Presidenti i parë i lëvizjes.
Ky grup synonte shkëputjen nga Akademia e Arteve të Bukura dhe të vlerave të tij konservatore. Suksesionistët Vjenez pikturonin “atë që nuk duhej të pikturohej”, duke refuzuar heqjen e elementëve seksual nga veprat e tyre të artit. Ata eksploruan fuqinë e një prekje delikate, të një përqafimi, të një puthjeje, të një lëvizje dhune apo të një skene erotike. Megjithëse, Klimt u largua nga lëvizja për shkak të mosmarrëveshjeve, ai mbeti përfaqësuesi i saj kryesor së bashku me Egon Schiele.
Për më tepër, pas shkëputjes nga Suksesioni, Klimt organizoi ekspozitën ‘Kunstschau’ ku ai prezantoi ‘Puthjen’ për herë të parë në publik. Kjo ngjarje u prit me kriticizëm të fortë dhe përfundoi në një shkatërrim financiar. Megjithatë, pavarësisht kësaj, ekspozita ishte, në fakt, fillimi i suksesit astronomik të ‘Puthjes’. Qeveria Vjeneze e bleu veprën madje përpara se ekspozita të përfundonte, dukje qenë se, u pa si diçka me interes kombëtar.
Zbukurimet
Vepra paraqet një çift të përqafuar, të fshehur pas një manteli të madh të artë. Këto zbukurime të rënda mbrojnë dhe pasurojnë çiftin, duke përsëritur pavdekshmërinë e dashurisë së tyre. Dy pjesë të dallueshme përbëjnë këtë imazh”, pjesa e parë që paraqet një burrë me motive gjeometrike në të zezë dhe të bardhë, që simbolizon fuqinë, virilitetin dhe mashkullorësinë. Ndërkohë që, pjesa e dytë portretizon gruan, ku Klimt përdor lule dhe rrathë për të reflektuar imazhet e feminilitetit dhe të mëmësisë.
Çifti
Burri dhe gruaja janë të vetmet figura në këtë vepër arti, të cilët shfaqen të dorëzuar ndaj dëshirave të tyre, tërësisht të paprekur nga koha apo realiteti. Fillimisht, burri duket sikur dominon për shkak të madhësisë së tij, por këmba e gruas e ekpozuar nën këto zbukurime, sugjeron gjunjëzimin e saj. Rrjedhimisht, nëse ajo do të qëndronte në këmbë, në fakt, ajo do të ishte më e madhe sesa kompozimi i burrit në pikturë, dhe do ta dominonte ajo burrin dhe jo e kundërta.
Ky përqafim mund të shikohet si një autoportret, ku të dashuruarit janë simboli i artistit dhe partneres së tij afagjatë, Emilie Flöge. Megjithatë, figura femërore mund të jetë gjithashtu një nga shumë muzat apo ‘pushtimet’ e tjera romantike të Klimt-it. Duke qenë se, Klimt punonte me shumë intensitet, ai i dashuronte edhe gratë gjithashtu me shumë intensitet dhe gjatë jetës së tij ka pasur shumë të dashura.
Përqafimi
Si shumë vepra arti të Klimt-it që paraqesin përqafimin, ‘Puthja’ fsheh fytyrën e burrit dhe në vend të kësaj fokusohet tek gruaja. Në këtë vepër arti, shprehja e fytyrës së gruas së re dhe sytë e mbyllur evokojnë njëherësh ndjenjat e braktisjes, të ekstazisë dhe të kënaqësisë. Megjithëse, pozicioni i burrit që po e përqafon atë mund të duket si e futur, mënyra se si duart e tij mbajnë me ëmbëlsi fytyrën e gruas, evokon ndjenja ëmbëlsie dhe ngrohtësie. Të dashuruarit shfaqen në një përqafim të pathyeshëm, pavarësisht faktit që ata janë të gërshetuar në një shtrat lulesh, ata janë gjithahtu në tehun e një humnere, duke kërcënuar për t’u zhdukur përgjithmonë.
Faza e artë
Piktura ‘Puthja’ përbën kulmin e fazës së artë të Gustav Klimt, ku zanati i babait të tij si një arpunues nxitën tek Klimt, shijen e tij për këtë element. I mirënjohur me këtë zanat, Klimt e përdori veshjen me ar tek ‘Puthja’, ku sfondi drithërues verpon si një mbështjellëse e artë e të dashuruarve. Qoftë për shkak të përdorimit të arit, apo të subjektit të guximshëm, ‘Puthja’ është një vepër arti ngërthyese dhe shokuese për të gjithë ata që kanë privilegjin për ta parë atë me sytë e tyre.
Përktheu: Enkeleda Suti
ObserverKult
Lexo edhe:
