Teodor Keko (1958-2002) ishte poet, tregimtar dhe gazetar i njohur.
Shquhet për antikonformizmin e tij, mjeshtrinë dhe thjeshtësinë në rrëfim.
Ndër librat e tij më të njohur është “Lajmëtarja e vdekjeve”, i botuar në vitin 2000 dhe një tregim nga ky libër mund ta lexoni në vazhdim:
Nga: Teodor Keko
As unë e as një mekanik, ose shofer me dy pare mend në kokë e me sy në ballë nuk e kemi vënë kurrë në dyshim se kamioni im ishte më i miri i parkut. O zot, ta shihje se si futej gropave e baltërave i ngarkuar ding me dru zjarri dhe si rrëshqiste pa u ndalur fare, a thua qe ndonjë motor çiklokrosi e jo kamion drush!
Po e vërteta ishte se ai qe kamion i madh, i zi, i gjatë e moshatar me ca gërdalla, që harxhojnë karburant aq shumë, sa do t’i kallnin datën edhe ndonjë sheiku kuvajtian.
Vetëm se e kishim mbajtur shumë mirë atë makinë, i patëm qëndruar si foshnjës me mekanik te koka e leckë në dorë, pa lakmuar t’ia mbathnim me të mbaruar puna në shtëpi, ose në klub. Them ne, se im vëlla punoi i pari me kamionin, ai vajti dhe e mori në portin e Durrësit, kur e shkarkuan, dhe e solli në park. Vëllai punoi dhjetë vjet me atë makinë dhe, para se të largohej nga parku, vuri kusht ta merrja unë kamionin. “E kam pasur në vend të fëmijës, -i tha me lutje drejtorit, -s’e shoh dot timonin e tij në duart e të tjerëve”.
Drejtori ynë është afarist i lindur e ai i ra lapsit tamam: këta dashnorët e hekurave do ta mbajnë kamionin të ri xixë pa iu ulërirë unë e pa iu ngelur sipër kokës, prandaj le ta marrë i vëllai, vetëm kamioni të dalë përditë nga 12 orë punë!…Dhe ma kaloi mua makinën.
Ama, ishte makinë për së mbari! Punonte sahat e s’ngecte kurrë, se edhe ne, ta them hapur fare, i kishim siguruar me miq ca vegla origjinale e, me t’u prishur ndonjëra, ia ndërronim në çast. Kështu qe puna dhe ne na kishte zili një park i tërë, kur na shihte mbi makinën vetëtitëse, ose kur takonte të vinte në park im vëlla, të ndalte veturën e vogël te dera e parkut e të shfaqej në hapësirën e madhe të derës, ashtu, i madh e vigan, siç qe.
Atëherë mekanikët, ose shoferët zinin e thërrisnin se unë isha në fushën e druve për t’u ngarkuar e se kamioni ishte top fare, pastaj mburreshin sekush për qejf të vet para vëllait, duke i treguar hollësisht se ç’vegël origjinale i paskëshin ndërruar kamionit nja dy ditë më parë, kur e patën futur në gropë sa për t’i hedhur një sy. Vëllait, ta vrisje atë çast, nuk i ngelte peng kurrfarë gjëje. E donte me shpirt atë kamion, ai, kaq di të them unë!
Ama, edhe unë s’bëja shaka me makinën. Isha njëqind herë më nazeli se shoferët e veturave dhe kisha për borxh që t’i flakja drutë pesëdhjetë metra larg derës së shtëpisë, po të kisha sadopak dyshime për pjesën e rrugës deri te dera e klientit. Ehu, sa më kanë mallkuar mua, po as më ka kërcitur koka ndonjëherë edhe hamenjtë shkriheshin fare majë kamionit, duke ulërirë: ”si nuk harroi asnjë mallkim, mër jahu?! Ku i mblodhi në atë gojë shkatarraqe pa dhëmbë e pa bajame të gjitha urimet më të pista?…” Dhe ha-ha gjithë rrugës.
Nuk kam qenë ndonjëherë më i lumtur dhe kulmi ishte kur u martova e im vëlla shkoi e mori nusen me kamionin tonë, që të merrte sytë në diell e me ato buritë melodioze, që i bënin xhelozë gjithë policët e trafikut. Orkestra rrinte lart në karroceri, secili nga muzikantët në një kubik drush e veç të dëgjoje se ç’punonin ata ciganë, që dilnin në punë vetëm për të mos i quajtur shteti “parazitë”, kurse lekët i mblidhnin me fshesë nëpër dasma e mund të të linin sakat, po t’u tekej të të qëllonin me ndonjë shuk lekësh.
Një herë Hekuran klarinetisti, ai ezmeri me nam, që edhe drutë kur i binte rasti një herë në hënë, i shkarkonte nga kamioni duke i hedhur me këmbë poshtë, se s’donte t’i vriteshin gishtërinjtë, mori në Kavajë një taksi vetëm për të transportuar lekët, që i hodhën nuses në dasëm, se s’kishte as xhepa e as torba t’ia mbanin. Po, histori tjetër ajo!
Unë e pata fjalën te kamioni ynë me shpirt njeriu, që sikur na njihte e sikur na i dinte hallet fije për pe.
Dhe atëherë kur neve as që na shkonte nëpër mend se ai mund të të linte ndonjëherë në rrugë, ngeci në një baltovinë banale mu në mes të kryeqytetit. Ishte dimër dhe mua më erdhi plasja, më shumë nga llafet e hamejve të nesërmen në park, që kamioni xhironte e s’bënte dot përpara, ai kamion që i bënte me turp edhe vetë diagaçët, kur çante qenërisht përpara në moçalet e fushës së druve, në daç pa gjë fare e në daç me ngarkesë.
Pashë orën me çudi, se ngjarje historike qe ajo bela, ishte fiks dymbëdhjet녔ǒmë rrini atje, horra, -iu ulëriva hamejve mbi dru, -dilni dhe shtyjeni makinën, se ju zhduka me shkelma!…”
Ata fluturuan si fishekzjarrë majtas –djathtas nga karroceria, hodhën ca drurë hollakë nën rrota dhe makina kërceu përpara. Zbres e hap sytë ç’ishte kjo gropë e tmerrshme, shoh një pellg mizerabël me dy gisht ujë e pa llucë.
Ej, dreq, them me vete, kësaj i thonë të thyesh këmbën në mes të bulevardit, duke ecur në qejf tënd!… Hipa në makinë, përplasa derën me inat dhe u nisa. Sa mora kthesën dhe dola në rrugë kryesore, mu të shoqëria e avionëve, u dëgjua një kërcitje e tmerrshme dhe vëllai ngeci prapë! Këtu ka një gjë, bërtita dhe kërceva si i xhindosur poshtë.
S’më donte zemra keq, ama, u mor vesh ajo punë, kishte thyer bilancier i shkreti! Jevgjit u bënë mehit…” Aga, këtu ka një gjë”, -më thotë pak si veç një ronkop i vogël, i lindur e i rritur me punë veresije në fushën e druve. –Ora ishte 12 e 17’. “Çfarë gjëje ka? –i hakërrohem jevgut. –atë që unë do të ta fut një surratit ty, që të t’i bëj sytë tek a çift dhe turirin fërtele, aq sa të bërtasë ndonjë klient për fytyrën tënde: po atë drurin e zi atje, e mo, atë të madhin, pse nuk ma hodhe? Ai që te kubiku im!…Jevgu tundi kokën me pikëllim.
“Ik në shtëpi, o rob zoti, -më këshilloi, -se kamionin do ta rimorkojnë e do ta çojmë në park. Ti pa punë se pa punë je…”
Dhe mua menjëherë mu ngrit mendja. Ndalova një shok shofer dhe i thashë të më hidhte deri në shtëpi, ama me vete u betova se jevgun me atë pis gojë, hale fare, do ta vdisja të nesërmen, që ma bëri mendjen çorap. Veç pa hyrë mirë në rrugicë e pa iu afruar portës sime as tridhjetë metra, tak ma bëri zemra. Dëgjova një ulërimë e një kujë, sa më ranë lotët pa ditur kush kishte vdekur e në ç’shtëpi. Kur shoh portën tonë të hapur kanatash. Hapu varr, u luta. Po s’kishim njeri të sëmurë në fis, për nder, as aspirina nuk mbahej mend të kishte hyrë në atë shtëpi.
“Ç’ka bërë vaki, -më pyet me tmerr ai shoku, -ti s’the gjë, o vëlla!…” “Ku di unë, -ia ktheva, -edhe mua dreqrit më thirrën nga rruga të vij këtu…”
Kishte mbaruar vëllai. Gjithë ai div ishte ende i shtrirë në kuzhinë, mes grave që ulërinin si të marra e që e patën bërë lesh dynjanë përreth duke shkulur flokët. Mezi tërhoqa nusen time në një qoshe dhe e pyeta si ndodhi gjithë kjo hata… Ajo s’fliste dot nga dënesat. Ia futa kokën në një legen me ujë dhe sikur erdhi disi në vete…
”Erdhi të marrë një shishe raki,-ia nisi, -unë u ndodha në oborr. Ma bëri me dorë dhe hyri brenda, e mori shishen, se e gjetëm me shishe në gjoks, pastaj s’u ndie më për i gjallë, deri sa dëgjova ulërimën e nënës. Hyj me vrap brenda, kur ai po ikte, po i fikeshin sytë, me shishen në gjoks, që nuk ia mbanin më duart. Pati rënë mu në derë të dhomës së gjumit dhe ne s’dinim ç’të bënim, ta luanim nga vendi, apo ta linim ashtu derisa të vinte mjeku. Për çerek ore mbaroi…” Sa qe ora”, -i thashë unë menjëherë…
“Nja 12-të kur i ra goditja e parë, -ma ktheu ajo, -12-të, se, kur e gjetëm të shtrirë e të nxirë ne, e pashë orën me sytë e mi që po shkonte 12 e 5’!…” Atëherë unë pushtova kokën me dy duar, u rrasa në një cep dhe qava si fëmijë për veten time e për atë makinë të shkretë, që kishim humbur njeriun tonë të dashur, dhe akoma edhe sot e kësaj dite më vjen ta vras veten, që mua nuk ma parandjeu zemra se vëllai po më kërkonte të më shihte për herë të fundit, kurse asaj iu thyen eshtrat nga dhembja. Hajde e fol zotrote tani që dashuria shkon dëm!
*Titulli i origjinalit: “Dashuria”
*Shkëputur nga libri i Teodor Kekos: “Lajmëtarja e vdekjeve”-Tregime e novela
Përgatiti: A. S.- ObserverKult
Lexo edhe:
