Nga Mërgim Bekteshi
Poezia po hapëron pa u ndalur në letrat shqipe, ndoshta për shkak të lehtësisë për të shkruar vargje poetike në krahasim me prozën që arrihet, mendojmë, me një mund më të madh.
Mund të mos jetë mendim i pëlqyer për ata që mbështesin të shkruarit e poezive, por deri më tani ky tip shkrimi në vargje është më dominues, ndërkaq kur flasim për fillesat e para letrare të një krijuesi, vargjet rrjedhin qoftë nga emocionet apo të menduarit më të thellë.
Në këtë disiplinë, ta themi letrare, është edhe autorja Erdonita Hebibi, e cila mund të jetë edhe rishtare në vargun poetik.
Ajo në vitin 2022 e botoi librin e parë “Brenda meje je ti” nga shtëpia botuese ProkultPress.
Në librin që përmban mbi tetëdhjetë poezi të pandara në tufa, poetja shpërfaq poezi të temave të ndryshme, emocione, reflektime, situata të çastit, zhvillime shoqërore, ndodhi, por edhe tematika të ngjeshura që autorja nga profesioni i gazetarisë ka arritur t’i shikojë me një sy objektiv dhe më pastaj tërë materien ta shndërrojë në varg, më saktë, në një dualizëm drejt realizimit të objektivit apo përçimit të mesazhit deri te lexuesi.
Ky akumulim poetik parafrazohet edhe në fillim të librit me poezinë “A din me m’dashtë” (f.5) tematikë që sillet pashmangshëm te njeriu i sotëm, por edhe te njeriu që zuri fillin e njerëzimit nga motivet biblike.
Enigmën e dashurisë që shpesh venitet e kalon përmes një peri të hollë, atëherë kur perëndon dielli dhe fillon nata, autorja e trajton në disa poezi.
Në disa poezi të tjera përndritet malli dhe mungesa e të dashurve të familjes: Të preka dheun e shëmtuar (f.6) kur shpirti nuk pajtohet me ikjen e të dashurve dhe tani vargu është i përmallshëm; apo vargu tjetër Sikur të shkonte pa dhimbje (f.51) kur ikja bëhet më e vështirë nga sëmundja e rënduar dhe kujtesa bëhet edhe më e rëndë. Një varg të tematikave sociale duket se rëndojnë poeten. Hasim në vështirësitë e jetës së përditshme.
Pastaj e kemi punën e gazetares, të përditshme, kemi pyetje e përgjigje gjatë hulumtimeve të saj që pastaj përfundojnë edhe në vargun poetik: “Kërkoj nënën nuk e shoh” (f.14) që ka të bëjë me fëmijë të braktisur të lënë në mëshirën e kohës.
Përditshmëria e situatave, kur gjendja sociale krijon një pasqyrë të vështirë dhe mjediset që shoqëria fillon t’i vërë në harresë, janë etiketime të poetes, apo kur ajo kërkon që koha të kthehet dhe t’i fshijë gabimet e dikurshme.
Të natyrës mallëngjyese e herë pas here edhe plot mllef, janë disa poezi ku autorja është herë personazh brenda tekstit e herë vrojtuese me përqendrim emocionues drejt enigmave të pazgjidhura si në poezitë “Fëmija pa nënë”,” Mall”, “Të duash” etj.
Vargu poetik i Erdonites është varg i lirë, një trajtë që tanimë që një kohë të gjatë ka zënë vend jo vetëm në poezinë shqipe, gjuha e përdorur përmban një rrjedhë me standardin e shqipes e gërshetuar me një gegërishte të lehtë apo krahinore.
Poetja ka përdorur një varg figurash në librin “Brenda meje je ti” për të arritur stilin e duhur e për ta plotësuar kuptimin e temave që trajton. “Brenda meje je ti” besojmë që nuk do të jetë libri i saj i vetëm. “Ti”, që është qendra e titullit dhe e librit, është përemër i veçantë që autorja e ruan me besnikëri dhe me plot mall.
ObserverKult
Lexo edhe:
MËRGIM BEKTESHI: LINDUR SË PRAPTHI, PËR TË PRISHUR MAGJITË E SHOQËRISË
Nga Mërgim Bekteshi
Në kohën e shembjes së diktaturave, turren me vrap i madh dhe i vogël për të rrëfyer tmerret dhe ngjarjet që kanë përjetuar, në këtë mes, me një dozë të lartë të kritikës, shpeshherë të çoroditur, janë shkrimtarët të cilët përpiqen me mish e me shpirt të paraqesin edhe njeriun e revoltuar, siç do ta quante Kamy në eseistikën e tij.
Tekstin e plotë mund ta lexoni KËTU:
PETRIT RUKA: MBAHU, ZEMRA IME!
Mirëmbrëma, zemër! Tungjatjeta moj mike!
Je ende mirë, je në këmbë, motra ime.
Gjersa mban si një depo e stërmadhe
Kaq helme,
Je goxha trime.
Bëj si të bësh edhe këtë faqe dimri,
Me gjithë këto rraqe dashurish
(Nga mola e vetmisë të grira,)
Me kufoma librash e grash të bukura,
Mbi mua të shtrira.
Mbahu, mushka ime. Hapi dyert.
Le te hyjnë stiva pikëllimesh të reja,
Le të shemben rafte kujtimesh me majë.
Dhe ëndrrat e mykura që i ha vetë dashuria,
Le ti hajë…
Nuk kam çfarë të bëj, s’vë dot më rregull,
S’bëj dot inventar, asnjë llogari.
Tani s’ka japonez të shpikë një kompjuter
Për ty, kapedane,
E di.
Tani e di, një ditë…
Si frut i pjekur do biesh
Në hapësira të panjohura trishtimi.
Dhe kushedi se ku do plasësh pa zhurmë,
Pa patur nevojë për fjalë pendimi.
POezinë e plotë mund ta lexoni KËTU:
ObserverKult
