Romani ‘Rikthimi’ i Entela Kasit vjen i botuar në shqip nga Botimet Buzuku në Kosovë, të cilët kanë të drejtat e veprave letrare të autores për gjuhën shqipe.
Reporterë lufte, shkrimtarë, përkthyes, diplomatë, artistë dhe gazetarë shfaqen në mënyrë të pazakonshme në një ekspozitë fotografike si personazhe të saj. Përurimi i ekspozitës përkon me ditën e një takimi festiv ndërshtetëror midis Kosovës dhe Shqipërisë në qytetin e Prizrenit.
Në mesnatën e vonë lajmet kanë njoftuar vdekjen e një prej njerëzve më të rëndësishëm të mediave shqiptare, të cilin shkrimtarja e quan Mad R. Kjo vdekje besohet të jetë vetëvrasje dhe po atë pasdite një gazetare e BBC gjendet e vdekur në aeroportin e Stambollit.
Hannah K, e cila është autorja e ekspozitës, njëkohësisht reportere lufte për Amnesty International, i risjell të gjitha ngjarjet e së kaluarës jo fort të largët dhe aktualitetin përmes kujtesës në udhëtimin e saj nga Prishtina drejt Hagës, ndërsa bota është mbyllur krejt papritur për shkak të pandemisë.
Ndërkohë kanë humbur ekuilibrat në shoqërinë botërore, në të cilën janë rikthyer konfliktet e hershme midis lindjes dhe perëndimit.
Gjithçka që ka ndodhur me Evropën e pas Luftës së Dytë Botërore si edhe me Ballkanin e mbetur midis lindjes dhe perëndimit, rikthehet jo thjesht përmes kujtesës si element i dëshmimit të historive në të cilën personazhet kanë qenë pjesë e ngjarjeve, por edhe përmes ngjarjeve më dramatike të dokumentuara prej tyre.
Lufta që trashëgohet dhe traumat e saj tashmë janë të rrezikuara të përsëriten. Humbja e lirisë dhe sigurisë së jetës, është një prej çështjeve të këtij romani, ndërsa fati i personazheve është dramatik për arsye të kaosit në të cilin janë të përfshirë dhe që i shoqëron ata prej fillimit.
Ngjarja e cila duket sikur fillon prej një pike të caktuar gjeografike në një qytet në Kosovë, zhvillohet paralel me ngjarje tronditëse në disa vende të botës ku pika e zgjidhjes duket sikur të jetë diçka e paparashikueshme dhe njëkohësisht dramatike.
A do të ketë fund mundimi i qenieve njerëzore dhe i traumave te tyre te trashëguara në gjithë këtë histori, pavarësisht kufijve, racës, përkatësisë etnike apo identitetit, ndërsa përballen me realitete të reja në të cilat duket sikur e shkuara të jetë kthyer në të tashmen, dhe e ardhmja është krejt e panjohur?
Kjo retorikë thelbësore që ndërtohet në këtë roman, mbetet boshti qendror i parabolës sociale dhe politike në këtë prozë.
ObserverKult
Lexo edhe:
ENTELA KASI, PJESË E ANTOLOGJISË SË POETEVE SHQIPTARE “MAGMA”
