Një vërejtje në TV francez dhe gjuha shqipe
Nga Mehmet Elezi
Paraqitësja e festivalit europian të fëmijëve (Nisë – Nice – 26 nëntor), foli për një këngëtar dhe përdori fjalën “performeur” (“performues”). Pse “performeur”, tha Stefan Bern, që komentonte drejtpërdrejt në kanalin France 2. Duhet “chanteur” (këngëtar), jo “performeur”. Anglicizmë krejt e panevojshme në frengjisht, tha ai. Stefan Bern vlerësohet si “yll” i televizionit francez.
Po ne ç’do të thoshnim?
Tek ne “performon” ekonomia, “performon” ekipi i futbollit, “performojnë” fëmijët në festival; pularitë dhe qeveria kanë “performancë” të…
A thua para do vjetësh, kur ende s’kishin hyrë fjalët “performance”, “performon”, “performues”, gjuha shqipe ka qenë e mangët? Qysh janë marrë vesh shqiptarët ndërveti?
Gjuha shqipe i ka fjalët e veta të bukura, të larmishme. Në shqip futbollisti nuk performon, por luan. Këngëtarja nuk performon, por këndon. Ekonomia nuk ka performancë, ka ecuri. Trupa e teatrit s’ka performancë, ka paraqitje (të mirë ose jo).
Në përditshmërinë e politikanëve, të medias e të disa teknokratëve, “performancën” më të mirë e ka shkatërrimi i pandërprerë i gjuhës shqipe.
E “shkreta” Francë! Është kush është, ajo s’e ka luksin e shkatërrimit të gjuhës së vet amtare. Ne shqiptarët po!
ObserverKult
Lexo edhe:
MEHMET ELEZI: VITE APO VJET? KUR DHE SI DUHET TË SHKRUHEN?
Vite apo Vjet? nga Mehmet Elezi
Shumësi i emrit “vit” del në dy trajta: “vite” dhe “vjet”. Media po e kryqëzon trajtën “vjet”. Shkruajnë:
-ka njëzet vite në punë;
-u takuan pas katër vitesh.
Duhet:
-ka njëzet vjet në punë;
-u takuan pas katër vjetësh.
Pse?
Shumësi “vjet” përdoret kur shoqërohet me numër ose me ndajfolje sasie.
-100 vjet pavarësi (jo 100 vite);
-kanë bashkëjetuar disa vjet (jo disa vite)
Kur nuk shoqërohet me numër ose me ndajfolje sasie përdoret “vite”:
-vitet e rinisë (jo vjetët e rinisë);
Tekstin e plotë e gjeni KËTU
