“Trikoja”, tregim nga Esmeralda Shpata
Kishte kohë që ia kishte vënë syrin një trikoje të bukur ngjyrë beshë, pak në të ndezur. Donte ta bënte me oriska, ishte një model që kaloje sythin me spërdredhje nën shtizë. Kishte ca gra punëmadhe që e sillnin fillin e leshtë aq të hollë e të butë saqë as sot nuk gjen më cilësi të tillë në treg. Lëre më, e lyera me bojë. Ç’bojë, litrat, kështu iu thoshin lëmshave që i kalonin në krahë e në gjunjë, i lyenin me zhapë vidhi, arre e ftoi.
Mblidheshin tre-katër gra, nga ato nikoqiret, se kishte dhe të tjera që s’zinin shtizë me dorë. Shkonin vetë nëpër pemë e u mblidhnin lëkurët.
Një vidh ishte rrëzë shkëmbit, rrezikoje të hyje mes lajthive e gurëve për të shkuar atje, por nëna ime ua dilte të gjithave. Priste degët, ua hiqte lëvoret, i linte në ujë valë dhe e mbulonte enën me një dërrasë të madhe guri. Era e vidhit dhe e frashërit mbushte lagjen.
Erë kooperative.
Si kthehej ndajnate, mblidhte të vegjëlit rreth vetes, na bënte ato shërbime të pakta, jetë pa salltanete. Na vinte në gjumë dhe fillonte të merrej me veten. Lahej për t’u bërë hazer, e kërkonte nevoja e dyshekut. Më kujtohet një muslluk i vjetër, e vetmja shpikje, e asaj shtëpie. Ç’hiqte i ziu! Mbushej e zbrazej duke bërë një zhurmë të çjerrë. Mua si fëmijë më qe bërë ritual, s’më zinte gjumi pa dëgjuar kërcitjen e musllukut dhe zhurmën e sustës, më pas humbisja.
T’i lëmë të gjitha këto, të shkojmë te trikoja. Donte dhe shumë të fekste drita jashtë, por ajo çohej, hidhte një rrobë supeve, vinte një kërçel oxhakut dhe fillonte ta thurte. Kur zgjohesha, unë i vija pëllëmbët e vogla mbi pjesët e bëra të trikos dhe lumturohesha që ato shtoheshin e shtoheshin.
Ime ëmë i bënte të gjitha punët, të gjitha. Unë isha i zgjuar, e pashë shenjëzën e kuqe që i bëri në xhepin e brendshëm. I pashë dhe si qeshën të dy. Im atë e veshi trikon e re.
“Është një burrë me fat në fshat. Është një burrë me fat në fshat. Jam i lumtur që është im atë! Jam i lumtur që është im atë!”
Arsyen e vërtetë askush s’e di, as çfarë ndodhi më pas me të. Pas dy-tre javësh, me sa më kujtohet, një grup njerëzish po afroheshin te porta jonë.
Ç’portë?! Pahi, gardhe nga ato të bërat me hunj të prerë në majë. Asgjë s’kuptoja, asgjë.
Më mirë ta lë vdekjen e tim eti, për ta kaluar rrëfimin tek trikoja.
Njëri nga ata që e mori me vete e kapi me kujdes te krahët, me shumë kujdes ia preku dhe trikon. Nuk e pashë më kurrë. Kaluan shumë kohë dhe më është fshirë gjithçka.
…
Çdo ditë e njëjta gjë, gratë tirrnin leshin e bagëtive, lyenin litrat me lëvoret e drurëve dhe e gdhinin natën duke thurur.
Nëna imë për vete lyente shalle e triko të zeza. Ishte e fortë. Nuk qante, veçse unë ia shquaja një lot që i rrinte te dritëza e syrit.
Njëherë desh i ra. Qe rasti kur më dha trikon e re që më thuri. Nuk u përmbajta dot, duke u dridhur pashë në xhepin e brendshëm.
ObserverKult
Lexo edhe:
