Nga Rami Memushaj
Shumësia e formave të pronorit përbën një burim luhatjesh në përdorimin e tyre në të folur dhe në të shkruar.
Gabimet më të shumta ndodhin në përdorimin e formave të shumësit për njëjësin dhe të kallëzores për emëroren ose për gjinore-dhanore-rrjedhoren.
1)Përdorimi i formave të kallëzores për emëroren:
*Ky është shoku tim për Ky është shoku im
*Ma tha një miku tuaj për Ma tha një miku juaj
*shoqja tuaj për shoqja juaj
*Kjo është shoqja time për Kjo është shoqja ime
*shoku tonë për shoku ynë
*shoqja tonë për shoqja jonë
2) Përdorimi i formave të kallëzores për gjinoren, dhanoren apo rrjedhoren:
*shoqes tonë për shoqes sonë
*shoqes tuaj për shoqes suaj
*shoqes tënde për shoqes sate
3) Përdorimi i formave të femërores në vend të formave të gjinisë së mashkullore:
*shoku jonë për shoku ynë
*djemtë tonë për djemtë tanë
*shoku jot për shoku yt
4) Përdorimi me nyjë i përmerave pronorë të dy vetave të para:
*mendimi i im për mendimi im
*një mendim i imi për një mendim imi
*nga ana e jonë për nga ana jonë
*shoqja e jote për shoqja jote
*makina e juaj për makina juaj
Përemrat e emërzuar
1. imi imja të mitë të miat
2.yti jotja të tutë të tuat
3.i tiji/i saji e tija/e saja të tijtë/të sajtë të tijat/të sajat
4. yni jona tanët tonat
5.juaji juaja tuajt tuajat
6.i tyri e tyrja të tyret të tyret
Këta përemra kanë lakim të dyfishtë. Në fund lakohen si emra femërorë ose mashkullorë, në varësi të mbaresë-nyjës që marrin.
Kurse në ballë të tyre ata lakohen si përemrat përgjegjës.
Për gabimet në përdorimin e pronorëve të emërzuar vlejnë po ato vërejtje që u bënë më lart për përemrat pronorë.
(Shkëputur nga libri ‘Shqipja standarde-Si ta flasim dhe ta shkruajmë të autorit Rami Memushaj )
Përgatiti: ObserverKult
——
Lexo edhe:
ISMAIL KADARE: GJUHA SHQIPE
Poezi nga Ismail Kadare
Kur në sulm hodhën turqit
Hordhitë e pambaruara,
Kështjellat e sintaksës
S’i muar, që s’i muar.
Në bedena poemash
Popullore mbetën
Kufoma divanesh e
Kufoma bejtesh.
Kur panë se gjuhës
S’i hodhën dot prangat,
Lëshuan drejt saj
Gjithfarë merimangash…
Në përçartje ta kthenin
Në delir në jerm,
Ishin vite të rënda,
Ishin shekuj plot helm.
Të të bënin ty, donin
Shqipëri memece,
Po ja erdhi Naimi,
Si yll mbi ty ecte.
Dorën e zbehtë
Mbi ballë të vuri,
Të të hiqte zjarrllëkun
Prej të sëmuri.
Dhe vdisnin pjesëzat,
Thaheshin merimangat,
Ndriste si perlat
Poezia e madhe.
Kjo gjuhë, që provoi
Akrepët e shkretëtirës,
Ç’do të thotë përçartje
E di, oh, e di mirë.
E di ç’do të thotë
Kllapi hermetizëm,
Qoftë e ardhur nga Roma,
Qoftë e ardhur nga Parisi.
Poezinë e plotë mund ta lexoni KËTU:
ObserverKult
