Nga Nagip Mahfuz
Sot unë po filloj një jetë të re-jetën e pensionistit.
Pasi kalova vite të tëra pa fund si nëpunës shteti, pasi humba rininë dhe moshën e pjekurisë, shkela edhe unë, si mjaft të tjerë, pragun e pleqërisë.
Nëpunësia shtetërore më mësoi dhe më detyroi t’i mbetem besnik përjetë mbretit si dhe të katër presidentëve që erdhën pas tij. Veç asnjëri syresh nuk e çau kokën për mua.
Por s’është fjala për këtë.
Por për ca gjëra të tjera: për ca halle më të mëdha e më të ngatërruara që ranë mbi kurrizin tim.
Është fjala, shkurt, për vuajtjet që heq unë për shkak të kujtesës e të fantazisë sime. Ka mjaft mundësi, siç e gjykoj, që ata buburrecët, që gjallojnë nëpër gropa plehrash të jenë shumë më të lumtur se unë dhe kjo sepse atyre u mungojnë që të dyja, dua të them edhe kujtesa, edhe fanatzia. Jo vetëm kaq, por plehurinat ku ata lëvrijnë pareshtur u japin, ndofta, kënaqësira të parrëfyera.
Le që nuk ka ndonjë ndryshim të madh midis strofkës së vjetër, që është shtëpia ime, dhe folesë së buburrecëve. Dhe është kulmi i padrejtësisë, që unë nuk munda ta presë këtë ditë në një mjedis festiv,në një shtëpi të pastër, ku çdo gjë të jetë në rregull, siç e do lezeti.
Por nuk bëhem dot, përsëri, ajo pemë luleplotë dhe frytëdhënëse, që kam qenë dikur. Sjellë ndërmend familjen time dhe fytyrën ma ngërdhesh një tërbim i tmerrshëm dhe një helm i zi. Veç tani ka ikur edhe koha e shpagesës.
Ka ikur, po, dhe s’kthehet më kurrë. Sikur s’më besohet që të kem banuar pikërisht në këtë dhomë që prej viteve të shkollës dhe deri në moshën e pensionit, në këtë dhomë, që pothuajse s’ka ndryshuar fare gjatë tërë kësaj kohe!
Ja shtrati im prej druri. Sa i fortë e sa jetëgjatë paske qenë o krevati im! Vitet e shumta nuk e mposhtën dot, forcën tënde dhe nuk i thyen dot, ato eshtrat e tua!
Orenditë e sotme nuk mund të mburren se janë po aq harbutërisht të qëndrueshme. Ja, aty dollapi njëkanatësh, as i madh dhe as i vogël, i lashtë e i lashtë sa s’thuhet, mbase edhe para Noes, i mbuluar tej përtej me pasqyrë.
Midis dy dritareve vjen një tryezë e vogël me ca këmbë që s’duan t’ia dinë dhe me një faqe të gërryer, të gërvishtur e të çarë, ku unë përgadisja dikur mësimet, sa kohë që shkoja në shkollën fillore, të mesme e mandej në universitet.
Aty pranë edhe minderi, si objekt antikuariumi. Ja edhe qilimi persian, të cilin ma dhuruan me rastin e mbarimit të shkollës dhe që është i vetmi send që e ruan ende bukurinë e tij.
Arkitektura moderne nuk njeh dhoma asisoj kaq të mëdha, as tavane kaq të larta e as të tillë parket. Po edhe godina, tanimë, e ka mbushur gjithashtu kohën për të dalë në pension.
Edhe rrugës ‘’Abu Hoda’’ vetëm emri i ka mbetur nga tërë stolitë e dikurshme.
O, ju, ndërtesa të mjera të shekullit të kaluar, që ruani e mbani në skutat tuaja të errëta gjithë ato kujtime rinie! Përveç ca banorëve të rinj, që rreth vetes nuk mbjellin tjetër përveç ftohtësisë, armiqësisë dhe frikës, asnjë fytyrë të re nuk më shohin sytë.
Në tërë këtë goxha apartament të madh prej katër dhomash dhe një salloni unë sillem vetëm fill. Jo, harrova, brenda këtyre mureve reshpërojnë edhe brumbujt, edhe minjtë.
Më kot luftoj unë me këta mysafirë të paftuar, ashtu siç dua të zboj vetminë dhe brengën që s’më ndahet dhe tërë ato kujtime të ëmbla, ndërkohë që malloj kujtesën dhe fantazinë time.
Tek rregulloj dhomën dhe ujdis shtratin, nuk mund të mos mendoj se njëherë e një kohë kam qenë qendër vëmendjeje dhe shpresash të mëdha për një familje të tërë, që u shua me tërësi.
Unë kam qenë si ajo flaka qark së cilës rroisin plot flutura të bukura.
Betohem për Allahun, se bota e tërë s’kishte parë krijesa më të hijshme, më të brishta e më tërheqëse sesa ato!
Ëndërrat e mia qenë modeste, ashtu siç mund të jenë ato të një djaloshi të rëndomtë. Unë s’doja gjë tjetër, veç të martohesha e të çoja jetën i qetë në gjirin e familjes e mes një vatre fëmijësh. Unë asnjëherë s’kam qenë si ca kolegë e miq të mi, që shpirtin ua ndrydhte një ambicje e tepruar.
Disa syresh ia arritën qëllimit të dëshiruar, madje u bënë edhe të famshëm. Përse vallë m’u shembën shpresat dhe përse gjithçka më shkoi së prapthi? Përse mbeta unë ashtu, një pensionist qyq i vetëm që, përveç radios e televizorit dhe kujtimeve që më torturojnë, skam me kë të bisedoj?
Vazhdimisht e vazhdimisht u drejtohem dhe u them të afërmëve të mi:“Po të mos kishit qenë ju, unë nuk do të isha ai që jam…”. Dhe ata më përgjigjen: ”Po të mos kishim pasur këtë fat që patëm, të gjithë nuk do të ishim ata që jemi”. Ç’të bëj, të nxehem apo, përkundrazi, ta lë veten të pushtohem nga një ndjenjë keqardhjeje e mëshire.
Fundja, më në fund, fajin ma ka fati dhe ai duhet nëmur.
*Fragment i shkëputur nga libri i Nagip Mahfuz: Mbrëmje e bekuar”
Përktheu : Lili Bare
Përgatiti: ObserverKult
Lexo edhe:
TRI REKOMANDIME LEXIMI NGA IMER TOPANICA
Në kuadër të rubrikës Rekomandime leximi, ObserverKult kësaj radhe ka mysafir shkrimtarin Imer Topanica.
Ja cilat janë tri librat që Topanica u sugjeron të pasionuarve pas leximit
Më është bërë si zakon këtyre viteve, që sa herë planifikoj të shoh ndonjë film, përfundoj te ndonjë që e kam parë më shumë se sa një herë. E njëjta gjë gati po më ndodh me leximin. Kur i avitem raftit të librave, dora më shpesh më zgjatet te ato që tashmë i kam shfletuar. Kam menduar për këtë. Ndoshta, ndoshta, ndërdija ime nuk do ta rrezikojë shijen e leximit, të kultivuar prej vitesh (Nëse guxoj të them se ajo veç ka zënë tharm)…
Tekstin e plotë mund ta lexoni KËTU:
ObserverKult
