Ndahet nga jeta në moshën 80-vjeçare poetja e njohur amerikane dhe fituese e çmimit Nobel në letërsi, Louise Glück.
Ajo mori një Nobel në vitin 2020, duke u bërë poetja e parë amerikane që fitoi këtë nder që nga TS Eliot më shumë se 70 vjet më parë.
Poezitë e saj shpesh flisnin për trauma dhe zhgënjim, me poezinë e saj më të famshme, “Mock Orange”, duke vënë në dyshim vlerën e dashurisë dhe seksit.
Vdekja e Glück u konfirmua nga botuesit e saj.
“Poezia e Louise Gluck i jep zë nevojës sonë të pabesueshme, por të pathyeshme për njohuri dhe lidhje në një botë shpesh jo të besueshme”, tha në një deklaratë redaktori i saj për një kohë të gjatë, Jonathan Galassi. “Puna e saj është e pavdekshme”.
Një mik i tha New York Times se ajo vdiq nga kanceri në shtëpinë e saj në Kembrixh, Massachusetts.
Glück ishte poete amerikan laureat nga viti 2003 deri në vitin 2004 dhe së fundi ka punuar si profesoreshë e anglishtes në Universitetin e Yale dhe profesoreshë e poezisë në Universitetin Stanford.
Asaj iu dha pothuajse çdo çmim që mund të shpresonte një poet amerikan.
Gjyqtarët e Nobelit në vitin 2020 e lavdëruan atë për “zërin e saj të pagabueshëm poetik që me bukurinë e rreptë e bën ekzistencën individuale universale”.
Ajo fitoi çmimin Pulitzer në vitin 1993 për koleksionin e saj “The Wild Iris”, një libër me poezi që trajtonte temat e vuajtjes, vdekjes dhe rilindjes, transmeton rtv21.
Nderimet e tjera të saj përfshijnë Çmimin Bollingen 2001 për Poezinë, Çmimin Wallace Stevens, dhënë në 2008, Çmimin Kombëtar të Librit në 2014 dhe një Medalje Kombëtare të Shkencave Humane, dhënë në 2015 nga Barack Obama.
Glück, emri i së cilës shqiptohet “Glick”, lindi në 1943 në Nju Jork dhe botoi më shumë se një duzinë librash me poezi gjatë jetës së saj.
Shkrimet e saj ishin të shkurtra, shpesh më pak se një faqe dhe fokusoheshin në realitetin e dhimbshëm të të qenit njeri, duke trajtuar tema si vdekja, fëmijëria dhe jeta familjare.
Ajo gjithashtu mori frymëzim nga mitologjia greke dhe personazhet e saj, si Persefona dhe Euridika.
Libri i saj debutues, i botuar në vitin 1968, u titullua “Firstborn” dhe u botua pasi ajo u largua nga kolegji dhe pati divorcin e parë.
Babai i saj, i cili ndihmoi në shpikjen e thikës X-Acto, e inkurajoi të shkruante. Por ajo kishte një fëmijëri të vështirë, e cila përfshinte trajtim spitalor për anoreksi.
“Ndërveprimet e mia me botën si një qenie sociale ishin të panatyrshme, të detyruara, performanca dhe unë isha më e lumtur duke lexuar,” tha ajo për fëmijërinë e saj në një intervistë të vitit 2006.
Për një shembull të punës së saj, shikoni vargun e fundit të poemës së saj Nostos, i emërtuar nga një term grek që do të thotë “kthim në shtëpi”.
“Ne e shikojmë botën një herë, në fëmijëri.
Pjesa tjetër është kujtesa”.
ObserverKult
Lexo edhe:
NDAHET NGA JETA MUZICIENTI DHE REGJISORI I NJOHUR, VISAR REKA
NDAHET NGA JETA PIKTORI DHE SKULPTORI I FAMSHËM, FERNANDO BOTERO
