Çdo lexim letrar mbi të gjitha mbetet një lexim metaforik. Çdo lexim është një rikrijim botësh fillestare, një bartje e autorësisë, një vazhdim i tekstit të papërfunduar që synon ta rrëfejë vetveten.
Çdo lexim letrar është një trandje ontologjike, është zgjerimi i kufijve tê lirisë dhe ekzistencës sonê.
Çdo lexim letrar është rikrijim i një universi parak që vjen përmes një yjësie frymëzimesh autorësh pararandës. Çdo lexim letrar është tekst i vazhduar botëformues që pranë në vibrime dhe delire subjektesh vetmitare.
Shkruan: Bardhyl Zaimi
I kam pasur gjatë kohë nê kokë disa tregime të disa autorëve. I kam ruajtur në kujtesë si piktura trishtimi dhe mahnitjeje në të njëjtën kohë.
Një gëshetim ndjeshmërshë që vezullonin në qiellin monoton të përditshmërisë. Me vite të tëra kanë vezulluar në menjen time me një bukuri sipërane rrëfimi botëformues. Në fakt kanë qenë si një lloj ishulli fluturues, ku zhvendosja qenësinë time të lodhur nga teprimet brutale të realiteti.
Ishin dritare të hapura nga gjithësia nëpêrmjet të cilave unë përkapja yjësinë më të largët të shpirtit njerëzor, dimensionet e një fati vetmitar dhe njëkohësisht mjeran që mbruhej në gjetje tregimtare universale.
E si mund të jenë ndryshe tregime të tilla që të stepin në një madhështi çasti leximi që të bart thellësive të qenësisë njerëzore, në ato hemisfera sureale dhe reale njëkohësisht, në ato vibrime të skajshme të jetës ku pishtetin pambarimisht e ka heshtja hijerëndë.
Në këtë rast po përmendi vetëm dy tregime që i kisha lëvarë si dy piktura në galerinë e qenies sime, tregimin ” Drita e shtëpisë tjetër” të Italo Kalvonos dhe tregimin ” Çizmet” të Çehovit.
Dy tregime fantastike që i ruaja në ngultas në kujtesê. Me leximet, më atë që pëlqejmë thellësisht shpesh na ndodh një paradoks i vërtetë.
Jo rrallë e ngaterrojmë autorin dhe titullin. Kjo ndodh në një çast ligshtimi, sepse me kalimin e kohës, autor i vërtetë i këtyre tregimeve tashmë jemi ne vetë, është rikrijimi ynë që mund ta vdirë ose ta përndritë variantin autentik të tregimtarit.
Pas disa vitesh u jam rikthyer këtyre tregimeve me shpresën se do ta gjej të njëjtën magji rrëfimi dhe të njëjtin univers trishtimi dhe ngazëllimi.
Por, ka ndodhur e kundërta. Jam zhgënjyer nga rileximi. Mbase për shkak të kontekstit të rileximit, mbase për shkak të një gjendjeje tjetër ontologjike ose paradoksalisht mbase për shkak të akomodimit të personazheve në tekstin fillestar.
Mbase nuk di ta them këtë vdirje të asaj përkapje të magjishme çasti që nuk mund të përsëritet më kurrë.
Mbase këtu është misteri dhe fuqia e rrëfimit në rikrijimin e një bukurie të papërsëritshme.
Sidoqoftë, unë do të them qê pavarësisht nga mrekullia dhe stepja fillimtare, pavarësisht nga vdirja e kujtesës, ato tregime mbeten madhështore në esencên e vetê, sepse kanë ngjallur mijëra kujtime dhe mijëra botë brenda qenësisë sime.
Çdo lexim letrarembi të gjitha mbetet një lexim metaforik. Çdo lexim është një rikrijim botësh fillestare, një bartje e autorësisë, një vazhdim i tekstit të papërfunduar që synon ta rrëfejë vetveten.
Çdo lexim letrar është një trandje ontologjike, është zgjerimi i kufijve tê lirisë dhe ekzistencës sonê.
Çdo lexim letrar është rikrijim i një universi parak që vjen përmes një yjësie frymëzimesh autorësh pararandës.
Çdo lexim letrar është tekst i vazhduar botëformues që pranë në vibrime dhe delire subjektesh vetmitare.
Mbase nuk është e rastit që Roland Barthes shpërfaqi vdekjen e autorit!
ObserverKult
Lexo edhe:
BARDHYL ZAIMI: NË KTHETRAT E KIÇIT
Nuk është në fakt prania e kiçit kaq fatale. Më fatale duket gjithë ai replikim shoqëror që përjashton diferencimin më të vogël.
Një lloj ripërsëritje shoqërore që kërkon rreshtin, uniformën dhe së fundmi apatinë dhe kotësinë që e ofron kiçi.
Të tradhëtosh rreshtin është shkalla e parë e emancipimit të subjektit, shkalla e parë e lirisë krijuese përtej kthetrave të kiçit të kudondodhur.
Tekstin e plotë mund ta lexoni KËTU:
ObserverKult
