Huan Rulfo: “Pedro Paramo” (fragment)
– Jam Eduvihes Diada. Urdhëroni, zotëri.
Dukej se kishte qenë duke më pritur. Gjithçka e kishte gati. Kështu më tha, duke më bërë me shenjë ta ndiqja pas, nëpër ca dhoma të errëta, në dukje të shkretuara. Por jo, sepse, me t’u mësuar me terrin dhe me fillin e hollë të dritës që na ndiqte, pashë të rriteshin hijet në të dy anët dhe ndjeva se po ecnim përmes një korridori të ngushtë, të hapur midis dengjeve të mëdhenj me plaçka.
– Ç’janë gjithë këto këtu? – e pyeta.
– Rraqe, – më tha ajo. – E kam shtëpinë rrëmujë. Ata që ikën m’i lanë plaçkat e tyre t’ua ruaj dhe nuk është kthyer askush t’i marrë. Dhoma që kam bërë gati për ju është në fund. E mbaj gjithnjë të pastruar, se kushedi kush vjen. Kështu pra, ju qenkeni i biri i saj.
– I kujt? – iu përgjigja.
– I Doloritës.
– Po. Po ju nga e dini?
– Ajo më lajmëroi se ju do të vinit. Bile, pikërisht sot.
– Kush? Ime më?
– Po. Ajo.
Unë mbeta pa mend. Po e zonja e shtëpisë nuk më la të merrja veten:
– Ja, dhoma juaj.
Nuk kishte dyer, përveç asaj nga kishim hyrë. Ndezi qiririn dhe pashë se dhoma ishte bosh. – Po këtu nuk ka ku të shtrihem, – i thashë.
– Mos e vrisni fare mendjen për këtë. Ju jeni i lodhur dhe gjumi është dysheku më i mirë për lodhjen. Nesër do t’jua rregulloj edhe shtratin. Dihet se nuk është e lehtë ta rregullosh dhomën sa hap e mbyll sytë.
Prandaj duhej paralajmëruar, ndërsa nëna juaj vetëm tani më njoftoi.
– Nëna ime?! – u habita. – Nëna ime ka vdekur.
– Ashtu?! Atëherë ky paska qenë shkaku që zëri i saj ishte aq i dobët, a thua vinte nga fundi i botës, sa mezi dëgjohej. Tani e marr vesh. E sa kohë ka që paska vdekur?
– Po bën shtatë ditë.
– Korba ajo. Sa të braktisur do ta ketë ndier veten. I kishim dhënë fjalën njëra-tjetrës të vdisnim bashkë. Të iknim bashkë për t’i dhënë zemër njëra-tjetrës për në atë botë, nëse do të kishte qenë nevoja, kushedi, nëse hasnim në ndonjë hall. Kemi qenë shoqe të ngushta. Nuk të paska folur kurrë për mua?
– Jo, asnjëherë.
– Më duket çudi. Vërtet, atëherë kemi qenë kalamake. Ajo sapo ishte martuar. Ama duheshim shumë. Jot ëmë ishte aq e mirë, aq e ëmbël, sa vërtet kishe qejf ta doje. Të gjithë e donin. Kështu ma paska kaluar, paska ikur e më paska lënë. Pse ta ketë bërë këtë? Ama, të jesh i sigurt se do ta gjej. Vetëm unë e di mirë sa larg është Qielli prej nesh; di edhe si t’i gjej shtigjet. Puna është të vdesësh, në dashtë Zoti, kur njeriu do vetë dhe jo kur e vendos ai. Ose, le të themi, të përpiqesh ta bësh të vendosë para kohe. Më ndje që të flas me ti, por të quaj si djalin tim. Po, vërtet, shumë herë them me vete: “Djali i Doloresit duhet të kishte qenë djali im”. Më pas do ta them pse. Ajo që dua të të them tani është se do ta takoj tët ëmë udhëve të përjetësisë.
Mua m’u mbush mendja se ajo grua ishte e lajthitur. Dhe pastaj nuk besova asgjë. U ndjeva si në një botë të largët, i rrëmbyer në të. E ndieja trupin të lëshuar, gati të përkulej përpara gjithçkaje, një trup i flashkët e i lënë, që kushdo mund të luante me të, sikur të ishte një zhele.
– Ndihem i dërrmuar, – i thashë.
– Eja të hash një kafshatë bukë, para se të biesh. Ha diçka, ç’të ketë.
– Mirë, mirë. Do të vij pas pak.
Përktheu: Bajram Karabolli
ObserverKult
Lexo edhe:
SUETON ZHUGRI: NGA GALAKSIA E DASHURIVE TË HARRUARA
Poezi nga Sueton Zhugri
I dehuri fle kutullaç nën tavolinë
Ne bisedojmë
Një copë qielli varet prej reve e shqyer
si leckë mbi derën gjysëm të hapur
Gërvimat e erës në dritare cingërijnë
Të zgjuarit pa kujtesë:
E mban mend filanen?
Ju ishit të dashur,
(me sytë hapur i dehuri duket plotësisht i zgjuar)
Dhe unë s’iu kisha aspak zili…
– le ta pijmë një për gjumin e përjetshëm
dhe për dashuritë e humbura
(dhe sërish e mbyt gjumi)
E mbërthej leckën qiellore
Poezinë e plotë mund ta lexoni KËTU:
ObserverKult
